
Hoe komt een Duitser terecht op de lijst van D66 voor de Europese Parlementsverkiezingen? De route van Andreas Zenthöfer loopt bijna vanzelfsprekend hiervoor dwars door Europa. Hij werd geboren in het Rijnland, een klein stadje niet ver van Bonn. Deed zijn Ausbildung bij de Deutsche Bank en kwam tijdens zijn studie in Zwitserland zijn huidige vrouw uit Nederland tegen. Samen verhuisden ze naar Nederland voor zijn promotieonderzoek. “Ik kwam in Brussel terecht bij de Europese Commissie.”
Sinds 2015 werkt Zenthöfer in Den Haag als hoofd van de politieke afdeling voor de officiële vertegenwoordiging van de Europese Commissie. “Het lijkt een beetje op het werk wat ambassades doen. Wij rapporteren aan Brussel over wat er in Nederland gebeurt en maken tegelijk briefings voor eurocommissarissen en delegaties uit Brussel wanneer ze Nederland bezoeken.” Dit werk deed hem besluiten om politiek actief te worden. “De opkomst van populisme en Brexit deden me realiseren dat we veel sterker moeten verdedigen van wat we in Europa doen.”
Zenthöfer maakt zich zorgen over hoe de democratie in diverse lidstaten volgens hem onder druk komt te staan. “We moeten veel beter onze gezamenlijke waarden uitdragen en gebruik maken van de macht die we als Europa hebben. Dus: van onze handelspartners eisen stellen als het gaat om democratie en mensenrechten. Dat doen we veel te weinig.”
Expats doen te weinig mee aan de Europese Parlementsverkiezingen

Een grote groep Nederlanders woont in andere Europese lidstaten, maar stemt om diverse redenen niet. Daar baalt Zenthöfer van omdat dit volgens hem juist de mensen zijn die van Europa profiteren. “Het komt ook door het veel te complexe systeem. Je moet je als Nederlander in het buitenland al begin april registreren om eind mei te mogen stemmen, een deadline waar veel mensen niet ban op de hoogte zijn. Begrijpelijk dat je dit vergeet, maar wel ontzettend jammer.”
Ook Nederland telt veel expats uit andere EU-landen die beter kunnen worden betrokken bij de verkiezingen, vindt Zenthöfer. “Brussel is voor veel mensen ingewikkeld. Zorg voor een aangepaste Engelstalige stemwijzer. Dat kan veel mensen helpen om zich beter te oriënteren.” Hun stem kan ertoe doen, zegt hij. “Het gaat om meer dan 100.000 mensen, samen zijn ze goed voor enkele zetels.
Om de drempels voor hen te verlagen, wil Zenthöfer een aantal zaken in de Kieswet veranderen. “Verplicht gemeenten dat ze expats een herinnering toesturen. Nu doen slechts enkele gemeenten dat.” Het hele proces kan wat hem betreft een stuk digitaler. “Wat dat betreft is er nog veel laaghangend fruit.”
Duitsers in Nederland vrij onzichtbaar
Zenthöfer is als Duitser in Nederland bepaald niet alleen. “De groep is heel divers en niet makkelijk uit de CBS-data te filteren. Maar het moeten er honderdduizenden zijn.” Doordat de Duitsers in Nederland zo van elkaar verschillen, zijn ze lastig te bereiken, zegt hij. “Je hebt wel een paar kleine clubjes, maar de meeste Duitsers in Nederland zijn vrij onzichtbaar. Ze zijn getrouwd met Nederlanders of ze werken als expat voor Nederlandse bedrijven en instellingen. De taal is meestal geen probleem en we zijn vaak goed geïntegreerd.”
Voor deze Nederlanders in het buitenland en Duitsers in Nederland zou Europa dichter bij hun bed moeten staan, vertelt Zenthöfer. “Europa draait om onze welvaart. De Rotterdamse haven is zo groot dankzij het Duitse achterland.” Thema’s uit Brussel zijn vaak relevanter voor Nederlanders dan ze op het eerste gezicht lijken, zegt hij. “Een spoorlijn in Tsjechië of een snelweg in Oostenrijk horen bij het achterland van Rotterdam.”
In Duitsland leven de Europese Parlementsverkiezingen iets meer dan in Nederland, merkt hij. “Duitsers zien iets meer het grote verhaal: de verhouding van Europa ten opzichte van grootmachten als China en de VS.” Nederlanders kijken minder naar de geopolitieke kant, merkt hij. “Zij zeggen sneller: what’s in it for me? Ook prima, want Europa kan die vraag voor Nederland heel goed beantwoorden.”
Het verschil is ook terug te zien op straat. In Duitsland wemelt het op straat van de verkiezingsposters, van de communisten tot aan extreem-rechts. “Wildplakken is in veel Nederlandse gemeenten nu verboden, hierdoor krijg je wel een andere sfeer. Die op maat gemaakte standaardborden gaan niet echt helpen voor de opkomst.”
Lees ook:
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2017/02/27/kandidaat-kamerleden-boren-nieuwe-markt-aan-nederlanders-buitenland/