Nederland en Noordrijn-Westfalen (NRW) hielden afgelopen najaar voor het eerst ‘regeringsconsultaties’. Premier Mark Rutte van Nederland en minister-president Armin Laschet van Noordrijn-Westfalen lieten na die gesprekken direct al weten dat een dergelijk overleg jaarlijks moet plaatsvinden. NRW-minister Holthoff-Pförtner (Internationale Zaken) en staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebben dit opgepakt, wat resulteert in de eerste Grenslandconferentie. Venlo is gastheer.
Toen in 2017 Noordrijn-Westfalen een nieuwe regering kreeg, is er veel veranderd, vertelt gouverneur van de Koning in Limburg Theo Bovens aan Duitslandnieuws. “De nieuwe premier Armin Laschet maakte heel nadrukkelijk een speerpunt van het buurlandenbeleid. Hij ging al heel snel op bezoek bij premier Mark Rutte.”
Grenslandconferentie moet samenwerking Noordrijn-Westfalen en Nederland verbeteren
Bovens was bij het bezoek in Den Haag waar Rutte en Laschet het er over eens werden dat er ontzettend veel beter kan aan de grens. Hij kreeg daar samen met NRW-minister Holthoff-Pförtner de opdracht om eerst maar eens in kaart te brengen wat er nu al is aan overlegstructuren. “Er bestaat al veel, maar niet overal liggen de juiste verbindingen.”
Doordat Nederland als nationale regering vaak met Berlijn overlegt, raakte het contact met Noordrijn-Westfalen ondergesneeuwd. En dat terwijl de grootste deelstaat van Duitsland in omvang en inwonersaantal ongeveer even groot is als Nederland. “Om het met een Duits woord te zeggen; er is vaak een verschil in ‘Augenhöhe’. Dat wilden we inzichtelijk maken.”
De verkenning van Bovens en Holthoff-Pförtner leidde tot het advies om een jaarlijks officieel overleg in te stellen om de grensproblemen op regeringsniveau te bespreken. Op 19 november 2018 kwam een deel van het Nederlandse kabinet onder leiding van premier Rutte daarom al naar Düsseldorf. Daar werd besloten om de eerste ‘Grenslandconferentie’ in te stellen, op 9 mei in Venlo. “De conferentie zal jaarlijks om en om in Duitsland en Nederland worden gehouden.”
Dossiers aan de grens blijven nu te lang liggen
De Grensconferentie dient twee doelen, zegt Bovens. “Aan de ene kant wil je daar de voortgang in de dossiers bewaken, maar ook de agenda bepalen voor het komende jaar.” Zo’n beetje elk probleem dat aan de grens speelt, moet op tafel komen. “Denk aan onderwijs, mobiliteit, zorg, cultuur, veiligheid, milieu, ga zo maar door.”
De gouverneur zag bij dit voorwerk dat veel dossiers onnodig blijven liggen. Omdat bepaalde zaken nu eenmaal nationaal en andere dingen regionaal moeten worden besproken. “De vraag is nu meestal: wie is verantwoordelijk? Soms ligt de oplossing voor een probleem bij een vervoersmaatschappij, een schoolbestuur of een waterschap. Het is erg verhelderend om daar nu eindelijk een overzicht van te hebben.”
De kabinetten van zowel Nederland als Noordrijn-Westfalen hebben in hun regeerakkoord staan dat de knelpunten moeten worden aangepakt. Om ervoor te zorgen dat dit ook gebeurt, zijn minister Holthoff-Pförtner en staatssecretaris Raymond Knops hiervoor verantwoordelijk gemaakt. “Van deze Rückenwind kunnen we mooi gebruik maken. Op deze manier blijf je druk uitoefenen. Je zorgt dat er vooruitgang wordt geboekt.”
De deelnemers bespreken op 9 mei die behaald zijn sinds de regeringsconsultaties van november vorig jaar. “We hebben eindelijk een vaste financiering voor de GrensInfoPunten, daar werd al 25 jaar over gepraat. Het gaat over de betere treinverbinding tussen Eindhoven en Düsseldorf en uitwisselingsprojecten voor jongeren uit Nederland en Duitsland.”
Lijst van 80 aanbevelingen
Tijdens de verkenning hebben Bovens en zijn team een lijst met bijna 80 aanbevelingen samengesteld. “Bijvoorbeeld diploma-erkenning, het beter regelen van OV-tickets en het verbeteren van taalonderwijs aan de grens.” Tijdens de conferentie wordt een ranking gemaakt met welke punten prioriteit krijgen. “Wat kunnen we snel oplossen? Dat presenteren we aan het eind van de dag.”
De organisatie van de Grenslandconferentie had gerekend op zo’n 200 deelnemers zoals burgemeesters, commissarissen van de Koning, vertegenwoordigers van kamers van koophandel, waterschappen, scholen en ziekenhuizen. “Maar we hebben al meer dan 300 aanmeldingen. De stemming is enorm positief.”
Maar hoe breng je focus aan op zo’n lange wensenlijst? “Nu je iedereen bij elkaar hebt, kan je ook taken beter verdelen. Zo voorkom je dat er dingen dubbel worden gedaan.” Ook is er beter zicht op welke problemen echt spelen. “Aan de grens is diploma-erkenning zo’n beetje een stopwoord geworden. Terwijl het van de 5.000 in totaal nog voor 200 beroepen moet worden geregeld. Dus we zijn goed op weg.”
180 overlegstructuren tussen NRW en Nederland
Alleen al het maken van de verkenning helpt volgens Bovens veel. “Er bestaan nu al 180 overlegstructuren tussen NRW en Nederland. Van waterschappen tot aan Euregio’s. Dat in kaart brengen schept orde en brengt discipline. Met deze top kunnen we extra daadkracht en focus geven aan de samenwerking.”
In de bijna 8 jaar dat Bovens gouverneur is, ziet hij dit wel als een kantelmoment. “Voorheen hebben we aan Nederlandse zijde met andere provincies dit soort agenda’s ook al doorgeakkerd. Maar we kwamen op veel punten niet veel verder, omdat we niet altijd de juiste bevoegdheden hadden.”
De nieuwe regering in Noordrijn-Westfalen helpt veel, denkt hij. “Laschet is geboren in Aken, spreekt zo’n beetje hetzelfde dialect als in Kerkrade. Hij is dus opgegroeid met de grensproblemen.”
Van de lange lijst aanbevelingen gaat eentje de gouverneur bijzonder aan het hart. “Bij elke nieuwe maatregel of wet uit Berlijn en Den Haag, moet standaard worden gekeken naar de effecten ervan voor de grensregio. Dat zou zoveel gedoe schelen. Nu is het nog te vaak dweilen met de kraan open.”
Meer over Limburg
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2018/11/10/podcast-limburg-zet-alle-kaarten-op-maastricht/
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2018/10/13/podcast-hoe-deze-limburgse-topondernemer-profiteert-van-de-kleine-voorsprong-op-duitsland/
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2018/05/29/hoe-eurekarail-eindelijk-snellere-treinverbindingen-met-duitsland-wil-regelen/
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2018/04/07/podcast-limburg-lokt-duitse-toeristen-beetje-amsterdam-moe/
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2018/03/16/hoe-limburgers-thuisgevoel-willen-losmaken-duitse-consumenten/
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2017/03/30/harry-welters-waarom-limburgers-nauwelijks-nog-duits-spreken/
https://www.duitslandnieuws.nl/blog/2016/08/02/conservatief-aken-jaloers-op-innovatief-limburg/
