Soms weet ik de gespleten ziel van het Duits zijn te verenigen. Want naast mijn on-Duitse liefde voor keiharde en schreeuwende rock, geniet ik stiekem ook van ouderwetse schlager. Lekker zijig met een suikerzoet smartlapgehalte. Toen de Duitse minister van financiën, Wolfgang Schäuble, dit voorjaar zijn internationale collega’s tijdens de voorjaarsvergadering van het IMF ontmoet, is hij goed geadviseerd, om een inmiddels veertig jaar oude hit van Howard Carpendale uit de oude kist te halen.
Begin van het jaar kwam de hele financiële wereld naar Davos, waar de Chinese staatschef iedereen verraste met zijn ‘wereldopen’ rede ‘nee tegen protectionisme’. In de eerste dagen na Trump een opluchting voor de rest van de wereld. Voor Duitsland een interessante ontwikkeling in een snel veranderende wereld. Opeens heeft Duitsland een nieuwe en onverwachte partner in de strijd voor vrijhandel en globalisering. Het zou een nieuwe alliantie zijn, die echter van beide partners een nieuw beleid vraagt.
China en Duitsland zaten elkaar niet in de weg
China en Duitsland hebben beide enorm van de globalisering kunnen profiteren. Waarbij zij elkaar, gek genoeg, niet in de weg zaten. China koos voor massaproductie van goedkope goederen en Duitsland nam de hoogwaardige producten voor de industrie voor haar rekening. Deze vriendschappelijke regeling staat nu onder druk.
Nadat China jarenlang naar grondstoffen dolf in Afrika, wil het land nu haar productie naar een hoger plan trekken, van kwantitatieve naar kwaliteitskampioen. Waar deze technologie vandaan komt? In Duitsland valt op, dat, dat de overnames door Chinese ondernemers de laatste tijd sterk zijn gestegen. Het zijn overnames in strategisch belangrijke sectoren: hightech, automobiel, industrierobotisering.
Wat op het eerste gezicht een welkome investering lijkt, die na al lang aanhoudende investeringsdroogte eindelijk ruimte geeft aan nieuwe mogelijkheden en opvolging, is op het tweede gezicht een kamikaze van de Duitse industrie. Niet alleen vanwege een mogelijk doorsluizen of uitverkoop van de know-how en technologie, maar ook vanwege de versterking en het opbouwen van de concurrent op de wereldmarkt.
Gelijk speelveld
Het argument ter geruststelling is dan meestal, dat de Chinese investeerders lange termijn doelen voor ogen hebben, toch graag hoogwaardige arbeidsplaatsen willen creëren en behouden en dat nu eindelijk de deur naar China op een kier gaat. Voor beide theorieën, positieve en negatieve, is tot nog toe geen bewijs. Een ding staat vast, een overname van een hoogtechnologisch Chinees bedrijf door Duitse investeerders is op dit moment ondenkbaar.
Om op lange termijn niet voor gedane en onomkeerbare zaken te staan, zouden Duitsland en Europa aandringen op een gelijk speelveld met de Chinezen. Het zou een signaal zijn dat de internationale handel ook ondanks of dankzij Trump doorgaat. Als het niet lukt, weet Duitsland dat echte handelsvriendschap niet bestaat.
