De Duitse kiezer zal tijdens de verkiezingscampagne twee verschillende verhalen horen over dezelfde economie. Terwijl bondskanselier Angela Merkel (CDU) de sterkte en de kracht van de Duitse economie zal benadrukken, zal haar opponent Martin Schulz (SPD) de economie beschrijven als de tweelingbroer van Griekenland. Wie heeft gelijk?
Robuuste industrie vs. lagelonenland
De Duitse economie van Merkel is er een die de afgelopen jaren stevig is gegroeid, inmiddels alweer tien kwartalen op rij. Een economie op volle toeren, met de hoogste werkgelegenheid ooit, een extreem lage werkloosheid en een nog steeds indrukwekkende industrie waar heel veel landen ‘u’ tegen zeggen.
De Duitse economie van Martin Schulz daarentegen is een economie waarin meer mensen in de lagelonensector werken dan tien jaar geleden. Een economie, waarin de inkomensverschillen zijn toegenomen, en het aantal gewerkte uren van vrouwen een van de laagste en de uitgaven voor de zorg een van de hoogste van de EU zijn.
Schaduwkanten van het Wirtschaftswunder
Eerlijk is eerlijk: beiden hebben een beetje gelijk. Het recentste Wirtschaftswunder heeft schaduwkanten. Wie ook in de nieuwe regering zit en de scepter over Duitsland zwaait, enkele knelpunten moeten worden aangepakt.
Het opleidingsniveau van een jongere wordt al op heel jonge leeftijd bepaald. Het doorstromen naar een hoger schoolniveau is in Duitsland in de praktijk heel moeilijk. Dat moet veranderen.
Om het aantal werkende vrouwen te verhogen, is een betere kinderopvang nodig en moet de perverse ‘aanrechtsubsidie’, waarmee werken duurder is dan thuisblijven, in het belastingstelsel worden afgeschaft. Het starten van een eigen bedrijf is een uitputtingsslag door een oerwoud aan vergunningen, diploma’s en reguleringen. Het in deze columns al vaker aangehaalde gebrek aan investeringen, zeker in digitalisering en snel internet, moet verdwijnen.
Kop of munt
Merkel en haar christendemocraten zullen de structurele hervormingen van begin deze eeuw verdedigen als de oorzaak van de huidige sterke economie, terwijl ze toen juist in de oppositie zaten. Martin Schulz zal de kiezers uitleggen waarom de hervormingen moeten worden omgevormd, terwijl zijn partij 16 van de afgelopen 19 jaar in de regering zat.
Twee kanten van dezelfde sterke munt, waarbij kop of munt afwisselend aan een andere partij toebehoort. Maar de randtekst, Made in Germany, wordt door beiden geclaimd.
Carsten Brzeski, hoofdeconoom ING-DiBa Frankfurt
Deze column verscheen in de Vlaamse krant De Tijd.
- Eerdere columns van Carsten Brzeski
