
Na 18 dienstjaren als ingenieur en manager wilde Frans Laverman van zijn hobby zijn beroep maken en een restaurant beginnen. Maar zijn vrouw zag dat niet zo zitten. Hij begon daarom zijn eigen adviesbureau. Met Laverman-executives ondersteunt hij met name Duitse bedrijven bij hun veranderingsmanagement of wordt hij als interim-manager ingevlogen.
Waarom ben je altijd in Baden-Württemberg gebleven?
Ik ben via hele omweg in het buitenland in Duitsland terecht gekomen en ben blijven hangen. Ik woon nu in Gäufelden (Landkreis Böblingen), zo’n veertig kilometer ten zuidwesten van Stuttgart. Het is prachtig, je ziet hier de Alpen liggen en bent vlakbij de Bodensee. Op een uurtje rijden ligt Frankrijk. De zaken zijn goed geregeld, de wegen liggen er mooi bij, de scholen zijn goed, het leven is hier erg mooi.
Volvo-rijder
Baden-Württemberg wordt vaak als een wat conservatieve en stugge deelstaat gezien. Hoe is het om als Nederlander hier te wonen?
Ja, ze zijn misschien wat stug in het begin, maar dat verdwijnt zodra je de mensen eenmaal kent. Als je je er eenmaal hebt ingewerkt, dan hoor je er ook echt bij. Ik heb zelfs nooit Mercedes maar Volvo gereden en ben toch geïntegreerd, haha.
Hoe heeft u dat voor elkaar gekregen?
Toen ik hier net kwam wonen vierde Gäufelden net zijn 700-jarige bestaan. Op het feest vroeg ik aan de brandweercommandant, die het feest organiseerde, of ik kon meehelpen. Ik heb bierglazen opgehaald en ben achter de barbecue gaan staan. De mensen vonden het mooi dat ik die moeite deed, die waardering kreeg ik terug. Wat dat betreft gaat het hier in Baden-Württemberg anders dan in andere delen van Duitsland. In Düsseldorf bijvoorbeeld, babbelen de mensen wel makkelijk, maar zijn ze je een dag later weer vergeten. Dat is hier precies andersom.

Passen Nederlanders en Baden-Württembergers goed bij elkaar?
Ja dat denk ik wel. We zijn allebei zuinig met geld. En we kennen allebei een overlegcultuur. Nederlanders zijn wel wat Amerikaanser en nemen meer risico. Maar Duitsland en Baden-Württemberg veranderen snel. Mensen werken hier generaties bij grote concerns als Daimler en Bosch, gewoon omdat opa en vader dat ook deden. Mensen verhuizen dan ook niet en blijven hier hun hele leven wonen. Velen hebben een eigen huis. Omdat het erg duur is, bouwen ze het samen met vrienden. Het is in die zin meer saamhorig dan in Nederland.
Het bos van Daimler
Bedrijven in Baden-Württemberg zoeken tegenwoordig nadrukkelijk de samenwerking met buitenlandse regio’s, waaronder Noord-Brabant. Waarom?
Ja, sinds een jaar of vijftien zijn ze hier erg open geworden. De bedrijven hier zijn geneigd zelf eindproducten te maken. Na Saksen worden hier de meeste patenten aangevraagd. Daimler had zelfs zijn eigen bos voor het hout dat ze nodig hadden in de productie om auto’s te bouwen. Maar ze zijn er achter gekomen dat andere mensen ook goede ideeën hebben en dat je tegenwoordig niet meer in je eentje kunt bouwen. Daarvoor gaan de ontwikkelingen immers te snel. En in Noord-Brabant is veel kennis te halen, denk alleen al aan de dochterbedrijven van Philips.
Nederlanders gevraagd
Waren bedrijven misschien een tikkeltje zelfvoldaan?
Ja, dat kan je zelfvoldaan noemen, maar zo zijn ze eigenlijk niet. Als je de mensen kent, zijn ze eigenlijk heel bescheiden. Maar ze zijn er nog wel van overtuigd dat ze producten van zeer hoge kwaliteit maken.
Wat kun je als Nederlander hier dan toevoegen?
Nederlanders zijn juist erg interessant voor de bedrijven hier. Ze worden als vakkundig gezien. Vaak zijn het kleine familiebedrijven die zitten te springen om personeel. Een Fransman komt niet graag naar Duitsland. Zij vinden de culturele verschillen en de taal lastig. Nederlanders passen zich makkelijker aan. Ik denk ook dat de Nederlandse en Duitse culturen goed bij elkaar passen. Ze zijn allebei erg direct en zijn niet bang om iemand de waarheid te zeggen. Dat wekt in Baden-Württemberg vertrouwen.
Amsterdamse bluf
Passen ze goed bij de Brabanders?
Ja, dat denk ik zeker. Een Amsterdammer laat met veel bluf zien waar het naartoe gaat. Een Groninger voelt zich misschien niet goed genoeg. Brabanders zijn wat meegaander en toch professioneel. Dat ligt de Baden-Württembergers wel.