Sinds 1 januari 2016 geldt er een nieuw belastingverdrag tussen Nederland en Duitsland. Wat precies de gevolgen zullen zijn is zelfs voor experts niet altijd te overzien. Daarom organiseert het instituut voor grensoverschrijdende samenwerking ITEM van de Maastricht University samen met het Team Grensoverschrijdend Werken en Ondernemen (Team GWO) van de Belastingdienst een informatiesessie voor grensarbeiders en pensioengerechtigden op 18 oktober in Kerkrade.
Nieuw verdrag
Universitair hoofddocent belastingrecht Marjon Weerepas van de Maastricht University vertelt over de achtergrond van het nieuwe verdrag.
Waarom was er een nieuw belastingverdrag tussen Duitsland en Nederland nodig?
Om te voorkomen dat grenswerkers bijvoorbeeld dubbel belast worden. Het oude verdrag stamde nog uit 1959 en was dus dringend aan vervanging toe. Met jaren vertraging is het uiteindelijk per 1 januari in werking getreden.
Waarom duurde het zo lang?
Juist omdat Duitsland en Nederland zo intensief handelen en samenwerken is er een heel breed pakket nodig en is zo’n verdrag veel uitgebreider dan met een land dat veel verder ligt. Dat de inwerkingtreding vertraging opliep had er voor een deel mee te maken omdat er nog veel Kamervragen over werden gesteld voordat alles rond was.
Voor wie is het belastingverdrag van belang?
Eigenlijk voor iedereen voor wie de grens een rol speelt. Dus inwoners van Nederland die in Duitsland werken, inwoners van Duitsland en in Nederland werken, Nederlanders die na hun pensionering in Duitsland zijn gaan wonen en andersom geldt het natuurlijk ook.
Wat valt er op aan het nieuwe verdrag?
Er is een eenzijdige compensatieregeling in opgenomen voor Nederlanders die in Duitsland werken. Nederland streeft naar het principe dat er gelijkheid moet zijn in de straat, dus gelijke regels zoals voor je buurman en gelijkheid op de werkvloer; dus dezelfde regels zoals voor je collega. Het zou dus in principe niet moeten uitmaken waar je woont. Dat ligt snel ingewikkeld wanneer je over de grens werkt omdat Nederland en Duitsland eigen systemen kennen. In het ene land betaal je meer belasting, in het andere land ben je meer kwijt aan sociale premies. Met de compensatieregeling zou dat zoveel mogelijk gelijk moeten worden getrokken.
Hoe werkt dat in de praktijk?
Dat is afwachten, in een nader besluit is bepaald dat Duitse sociale verzekeringen en Nederlandse volksverzekeringen niet zomaar gelijk gesteld kunnen worden. Dat maakt compensatie wellicht moeilijker.
Wat is het gevolg daarvan voor burgers?
Dat is helaas nog niet precies duidelijk. Het verdrag is sinds 1 januari van kracht gegaan. De mensen gaan pas komend jaar aangifte doen over 2016, als de aanslagen binnen komen gaan ze pas de effecten zien. Het is nog lastig de macro-economische gevolgen in te schatten en wat het betekent voor de beide landen onderling. Bovendien geldt er een algemene overgangsregeling van een jaar, mensen kunnen als ze dat willen de werking van het nieuwe verdrag een jaar uitstellen.
Voor Nederlanders met een pensioen die wonen in Duitsland verandert er wel veel.
Zeker, dat geldt voor Nederlanders die verhuisd zijn naar Duitsland en daar van hun pensioen genieten. Zij werden eerst volgens het gunstigere Duitse tarief belast, nu worden ze volgens het Nederlandse tarief belast. Mensen kunnen er netto tot wel 3.400 euro per jaar op achteruit gaan. Voorheen gold de woonstaatheffing, dus de heffing van de staat waar je woont. Nu geldt de bronstaatheffing, dus de heffing van het land waar je je pensioen hebt opgebouwd. Het geldt voor mensen met een pensioen van meer dan 15.000 euro per jaar. Voor pensioenen tot 15.000 euro per jaar blijft de woonstaatheffing gelden.
Dat is een flinke klap.
Ja en daarom geldt er voor hen vanaf 2017 ook een overgangsregeling van 5 jaar waarop het stapsgewijs wordt aangepast. Dus in 2017 valt het dan 10% lager uit, tot 30% in 2021. Dit gaat om mensen die al voor 2012 met pensioen zijn gegaan.
Om hoeveel mensen gaat dit?
De overheid schat deze groep op ongeveer 5.500 mensen, maar dat zijn al vrij oude cijfers.
Waar kunnen mensen met vragen het beste terecht?
Er zijn grensinfopunten in bijvoorbeeld Mönchengladbach en Kleef. Tijdens de informatiebijeenkomst in Kerkrade op 18 oktober zijn er aparte sessies voor inwoners van Nederland en Duitsland. Hierbij zijn medewerkers van de Nederlandse en Duitse belastingdienst aanwezig.
Aanmelden kan tot 10 oktober via deze link.
