Belastingadviseur Marcus van den Broek ging meer dan 20 jaar geleden naar Duitsland om te studeren en kwam nooit meer terug. Sterker nog, hij verhuisde zelfs van West- naar Halle in Oost-Duitsland en is daar partner bij Henschke & Partner.
Via Bielefeld
Hoe ben je in Halle (Saale) terecht gekomen?
Na mijn studie fiscaal recht in Bielefeld kon ik aan het werk bij een accountantskantoor. Daar kon ik op een gegeven moment partner worden. In 2007 bleek dat er ondersteuning was voor ons kantoor in Halle, toen ben ik verhuisd.
Wat trof je daar aan?
Een totaal andere economische omgeving. In Bielefeld werk je natuurlijk veel met grote familiebedrijven zoals Miele, Claas in Harsewinkel, Tönnies in Rheda-Wiedenbrück en ga zo maar door. In Oost-Duitsland zijn er minder bedrijven en ze zijn vaak kleiner. Wel interessant vaak, trouwens. Ook doen we hier veel meer werk voor publieke instellingen.
[iframe src=”https://www.google.com/maps/embed?pb=!1m18!1m12!1m3!1d5142799.678844798!2d7.071787653067616!3d50.99522073985904!2m3!1f0!2f0!3f0!3m2!1i1024!2i768!4f13.1!3m3!1m2!1s0x47a66347fcfc709f%3A0x4236659f806e460!2sHalle!5e0!3m2!1snl!2sde!4v1467886456291″ width=”600″ height=”450″ frameborder=”0″ style=”border:0″ allowfullscreen]
Minder subsidie
Wat is er sinds 2007 veranderd?
Het was toen veel intensiever. Er waren veel bedrijven die naar subsidies hengelden die destijds werden uitgedeeld. Ook uit Nederland. Dat is nu veel minder.
Wat is daar van terecht gekomen?
Ik heb vaak gezien dat bedrijven die zijn opgestart met subsidie na zo’n drie jaar failliet gingen. De bedrijven die je nu in deze regio aantreft zijn veel gezonder. Als je zonder subsidie werkt wordt je gedwongen veel beter over je bedrijfsvoering na te denken.
Wat voor soort Nederlandse bedrijven zagen wat in Oost-Duitsland?
Neem bijvoorbeeld een handelaar in machines. Hij liet hier de machines controleren die hij importeerde uit China. Door zich in Duitsland te vestigen wilde hij een betere toegang krijgen tot de Duitse markt. Maar je zit hier ook centraler in Europa, hij deed veel zaken in Polen. Ook liggen de kosten hier veel lager voor bijvoorbeeld een kantoor of een magazijn.
Betekent het dat nu er minder subsidies worden uitgedeeld er ook minder Nederlanders zijn?
Ja. En destijds had je ook nog de overheidshandelspost NBSO in Leipzig. Zij hebben echt veel mensen aangetrokken. Dat ze nu gesloten zijn merk je duidelijk. Deze regio staat bij veel mensen niet meer op het netvlies.
Misschien is het minder interessant geworden om naar Oost-Duitsland te trekken?
Zonder subsidie beginnen is natuurlijk lastiger. Maar er zijn nog genoeg Nederlanders die hier beter hun geld kunnen verdienen dan elders. Zo wordt een stuk noordelijker bij Maagdenburg een Nederlandse kas opgezet. Zij hebben echt vijf tot zes jaar gezocht naar een geschikte locatie.
Goede productielocatie
Waarom zou je eigenlijk als Nederlander je willen vestigen in de regio rond Leipzig?
Het is natuurlijk belangrijk of je klanten of afnemers in de buurt zitten. Deze regio leent zich goed als productielocatie. Inmiddels is de infrastructuur echt goed geworden, dus dat is een mooie verbetering.
En personeel? Voor ondernemer Alexander van Haren is dat een probleem.
De werkloosheid is hier 11%, een stuk hoger dan in de rest van Duitsland. De mensen die geen baan hebben zitten al zo lang zonder werk dat ze moeilijk nog te integreren zijn op de arbeidsmarkt. Maar de personeelskwestie is geen puur Oost-Duits probleem. Dat speelt in het hele land.
Je hebt jaren geleden een netwerk voor Nederlanders in deze regio opgericht, wat was daar het doel van?
Er kwamen toen vrij veel Nederlanders hier naartoe. Ik wilde onze krachten bundelen en landgenoten helpen die hier voor het eerst kwamen kijken. Als nieuwkomer wil je toch graag van een ander weten of de prijs klopt die gevraagd wordt. We wilden ervaring delen.
Ik hoor de laatste tijd iets minder vaak van jullie.
Klopt, het is vrij stil nu. We waren met drie man en dan is het heel intensief om allerlei activiteiten op te zetten. Bovendien zijn de afstanden groot. Ga je anderhalf uur rijden voor een event met Nederlanders? We laten het nu even rusten.
Chemie, automotive en logistiek
Waar staat de regio rond Halle en Leipzig om bekend?
Chemie en logistiek. Vanwege het vliegveld zijn de verbindingen goed, je hebt veel luchtvrachtverkeer. DHL heeft hier een enorm logistiek centrum. Deutsche Bahn opent hier een enorm rangeerterrein, het is een mooie centrale locatie gericht op Polen en Tsjechië. Rond Leipzig tref je veel automotive aan, toeleveranciers gericht op de grote autofabrikanten die fabrieken hier hebben geopend. Verder is de agrarische sector groot, met vanouds veel Nederlandse boeren.
Je ziet veel bedrijven van binnen, wat merk je als je binnenstapt?
Ik werk veel met mensen en heb altijd goed contact. De werksfeer vind ik prettig. Aan de andere kant, het is dunbevolkt en de koopkracht is lager. Dat bepaalt natuurlijk ook de bedrijvigheid hier. Buiten de steden en dorpjes is gewoon weinig te doen. Na de Wende zijn veel restaurantjes en cafeetjes verdwenen. In Leipzig gebeurt natuurlijk wel meer dan in Halle. Je hebt er andere winkels dan in de rest van Saksen-Anhalt.
Leven wordt sneller
Is het prettig zakendoen in Halle?
Ja, ik vind het bedrijfsleven hier aangenaam. Je leert elkaar makkelijk kennen. En ook voor de politiek ben je geen nummer. Ze proberen je echt te helpen.
Oost-Duitsland ontwikkelt zich in een rap tempo. Wat zie je veranderen?
Er zijn steeds minder verschillen met West-Duitsland. Aan de andere kant verdwijnen ook wel mooie socialistische tradities, zoals met elkaar ontbijten in de fabriek. Vroeger werd er wel humaner met elkaar omgesprongen. Ook hier wordt het leven steeds sneller.
Hoe merk je dat?
Alles moet morgen klaar zijn. Daar werd een paar geleden nog wel meer tijd voor genomen. Maar die drive zie je in heel Duitsland terug.
Rijk cultureel aanbod
Het oosten heeft niet altijd een goede naam in Duitsland, is het er prettig wonen?
Ja, zeker nu in de steden steeds moeilijker woonruimte te krijgen is. Daar wordt het duurder. Hier is het heerlijk groen. We wonen op een uurtje rijden van de Hartz waar je heerlijk kunt wandelen. Je hebt hier veel meertjes waar je kunt zwemmen of kanoën. Dat is echt grandioos. En een leuk overblijfsel van de DDR is dat je in de steden een rijk cultureel aanbod hebt zoals bioscopen en theaters.
Wat kan je niet aan wennen?
Nederlanders zijn vrij makkelijk in de omgang, heel informeel. ‘Effe kletsen’. Dat kunnen ze hier niet zo goed. Als je zomaar met een vreemde een praatje aanknoopt kijken ze gek op.
Kom je er dan wel tussen als buitenstaander?
Op den duur wel. Maar het komt niet vanzelf. Inmiddels heb ik veel vrienden en woon ik hier met plezier. Ik wil niet meer weg!
