De burger, die in principe een democratische keuze maakt door om de 4 of 5 jaar te kiezen voor een bepaald kabinet, moet ineens zo nodig een referendum hebben om nu eindelijk eens duidelijk een stem te laten horen en die hoge heren een lesje te leren.
Kennelijk zijn normale verkiezingen tegen het einde van een nationale regeringsperiode niet voldoende en moet dat onbetrouwbare landsbestuur tussentijds bijgestuurd worden. Had dan maar eens een keertje beter nagedacht in het stemhokje of was tenminste überhaupt verschenen zodat de opkomst weer eens boven de 60 tot 70% was geweest, denk ik dan. Dan bepáál je ook wat met elkaar.
Ondemocratisch
Achteraf klagen en zaniken is wel erg gemakkelijk. En had je ook eens verdiept in de feiten en had je een keer ingelezen over de ‘pro’s’ en ‘con’s’ van bepaalde verkiezingsprogramma’s! Maar nee, liever volstaan we met oneliners en lezen we slechts headlines. En dan mogen we nog van geluk spreken. Geen diepgang, wel oppervlakkigheid.
Vreemd dat de ‘burger’ de machthebbers van alles kwalijk neemt, maar nauwelijks zelf de moeite neemt om te weten waar het nu eigenlijk om gaat. En ooh, wat vinden we alles ondemocratisch toegaan, wat zijn we er vol van! Ondertussen wordt de ware democratie aan alle kanten beschimpt en ondermijnd en gaan we ermee om alsof het om de nieuw geplaatste schutting van de buren gaat.
Veel emotie van het moment, weinig rationaliteit op lange termijn. Dus is het begrijpelijk dat ‘de politiek’ zo nu en dan ‘de burger’ als onwetend beschouwt en niet altijd serieus neemt.
Wegkomen
Daar staat tegenover dat ‘de bestuurders’ regelmatig ongelooflijke stommiteiten uithalen. Volstrekt onacceptabel, terwijl zij een publieke functie hebben, het land of regio dienen, gemiddeld circa 3 tot 4 keer modaal verdienen plus onkostenvergoedingen, en met de uitspraak ‘sorry ik zal het nooit meer doen’ te vaak wegkomen. Hoe geloofwaardig en integer kun je zijn?
Tegelijk worden de verantwoordelijkheden naar steeds lagere echelons overgeheveld. Terwijl daar vaak onvoldoende kennis in huis is en men ook nog overbelast is. Vervolgens worden budgetten andermaal gesnoeid zodat een fatsoenlijke uitoefening van disciplines nagenoeg onmogelijk is. Het potentiële voordeel van de twijfel vanuit de burger is hiermee voorgoed verspeeld. De kloof is nauwelijks nog te overbruggen.
Communicatie
Toch wel. Communicatie, en nog eens communicatie. Dat betekent zowel luisteren als ook uitleggen. Beide kampen doen dat onvoldoende en te slecht. Natuurlijk: het is voor bestuurders lastig uit te leggen waarom iets goed is als je het al hebt en voor burgers is het moeilijk vertrouwen te krijgen als je al jaren werkloos bent. Maar het moet. En het kan.
Wanneer wij erin slagen met elkaar in gesprek te blijven. Naar elkaar blijven luisteren. En vooral er naar handelen en niet na een ‘gesprekje’ weer over gaan tot de orde van de dag, terug naar de routine.
Precies daar ligt volgen mij de werkelijke uitdaging. Hoe krijgen we het met elkaar zo geregeld dat we elkaars standpunten beter begrijpen? Hoe gaat de politiek weer beter om met haar verantwoordelijkheid en de burger beter met zijn normen, waarden en plichten? Hoe krijgt de politiek moeilijke kwesties eenvoudig en simpel over het voetlicht en dan ook nog op een zodanige wijze dat daardoor de interesse van de burger gewekt wordt? Hoe raakt de burger weer betrokken?
Deze tijd
Ik heb het antwoord net zo min als u. Maar ik weet wel dat de overheden op nationaal, regionaal en lokaal niveau, al jaren lang verzuimen helder en concreet te communiceren. Overwegingen uit te leggen. Met de middelen en snelheid van deze tijd bovendien. Niet van de vorige eeuw.
Hopelijk is dat besef nu doorgedrongen in Brussel. En Berlijn of Den Haag. Dan zal de burger vast en zeker vol begrip en engagement een volgende keer een politiek bewuste keuze maken en kunnen die stompzinnige referenda weer in de bureaulades verdwijnen. Dat is niet iets van nu. Maar iets van vroeger. Van vóór de Europese Unie.
Goede zaken!
