
Voor het eerst sinds de coup van Petry in 2015 komen de leden van de rechts-populisten samen om de koers van de partij vast te leggen. Ondanks hoge peilingen en klinkende overwinningen in de deelstaatverkiezingen van 13 maart, is het erg onrustig in de partij.
Meer artikelen van Duitslandnieuws in ons dossier over de AfD.
Lees hier waarom dit partijcongres zo spannend gaat worden.
Livestreams
AfD-livestream
Uitzending Phoenix (politieke zender)
19.24 uur:
Het tweedaagse partijcongres van de AfD in Stuttgart is afgelopen. Morgen blikken we vooruit op basis van de gebeurtenissen afgelopen weekend. Duitslandnieuws zegt dank voor het meeleven, de vele reacties. Heeft u vragen, opmerkingen of kritiek? Meld het ons vooral via redactie@duitslandnieuws.nl
Mijn #AfDcongres zit er op. Bedankt voor het volgen van onze liveblog! https://t.co/uaq5QP7tRD #FeierabendBier pic.twitter.com/QH51auyo1Y
— Job Janssen (@JanssenBerlin) May 1, 2016
18:45 uur:
Ik sprak met AfD-lid Jim God Godfrey uit Heidelberg over hoe hij het congres heeft ervaren. Hij denkt dat de AfD een volwassen partij is geworden en vindt dat Petry het prima heeft gedaan. Hij gaat voldaan terug naar Heidelberg.
18:14 uur:
Het congres wordt afgesloten. Frauke Petry neemt het woord:
“Bedankt aan iedereen, aan de voorzitters, de leden en iedereen die meedeed. U heeft twee dagen keihard uw best gedaan”
“Mijn tip: leest u morgen geen kranten, anders weet u niet bij welk congres u bent geweest”. Dit tot groot vermaak van de journalisten in de persruimte.
Verder zei Petry: “ook al was de choreografie niet perfect, we hebben de moeilijke thema’s besproken. Wij zijn professioneel en dat onderscheidt ons van de piraten en de Grünen. Tegen de critici uit de andere partijen zeg ik: gun ons ook een pubertijd!”
Opvallend dat aan het eind van het congres vice-voorzitter Meuthen het woord krijgt (neemt?) om iedereen te bedanken.
Daarna wordt het volkslied gezongen en is het congres écht voorbij.
17:30 uur:
Het is opnieuw chaotisch. Wat nog te behandelen?
Voorstel om het huidige programma als voorlopig programma an te nemen wordt afgewezen.
#afdbpt #afd beschließt Parteiprogramm, will über einzelne Punkte aber nochmal reden. Großes Kino. @BR24
— Charlie Grueneberg (@ChGrueneberg) 1 mei 2016
17:00 uur:
Meuthen over gelekte adressen bezoekers #AfDcongres. Lek lag bij provider. Google en Bing gevraagd het uit zoekresultaten te verwijderen
— Job Janssen (@JanssenBerlin) 1 mei 2016
16:40 uur:
AfD-leden doen massaal aangifte.
AfD-leden doen aangifte tegen de site die de gelekte adresgegevens van congresdeelnemers openbaar maakte #AfDcongres pic.twitter.com/fD3dnSsAza
— Job Janssen (@JanssenBerlin) 1 mei 2016
15:50 uur:
Op verzoek van een inspreker wordt het thema NAVO apart besproken. Een deel van de achterban wil dat Duitsland uit de NAVO te stapt. Over een amendement met deze strekking wordt na een discussieronde gestemd.
Pazderski van het partijbestuur adviseert het congres om het amendement af te wijzen. “Het een geen aanvals-bondgenootschap maar juist ter verdediging van Duitsland.”
Ook vice-voorzitter Alexander Gauland pleit ervoor dat Duitsland in de NAVO blijft. Het zou volgens hem onzekerheden veroorzaken bij bondgenoten en nieuwe vijanden creëren. “Het is verkeerd onze vrienden nu te isoleren. De NAVO is de laatste rugdekking tegen Rusland. Bismarck zou zeggen: blijf in de NAVO en verander het”.
Het partijcongres besluit dat Duitsland in de NAVO blijft, in lijn dus met de partijleiding.
15:40 uur:
De AfD wil de dienstplicht weer invoeren. Sommige leden willen niet de dienstplicht ook voor vrouwen ook gaat gelden zoals nu in het concept-programma staat. Weer andere leden willen een ‘civiele dienstplicht’ voor vrouwen.
Het congres besluit dat vrouwen hun dienstplicht vrijwillig in het het leger kunnen volbrengen.
15:00 uur:
Het debat over internationale politiek en veiligheid begint. Over de volgende vragen zal worden gestemd:
Moeten geallieerde troepen en atoomwapens het land uit?
Moet Duitsland in de NAVO blijven?
Moet de dienstplicht weer worden ingevoerd?
Bij de microfonen voor de insprekers loopt het storm. Een paar quotes van insprekers:
“Onze vrienden hebben ons altijd verdedigd. Dat moeten we niet opgeven.” “We moeten ons eindelijk een emanciperen, weg met die buitenlandse troepen.” “Als we we veiligheid willen, moeten we ons leger nét zo goed uitrusten als de Amerikanen.”
Het congres besluit tot het terugtrekken van alle buitenlandse troepen en atoomwapens.
AfD-congres stemt voor terugtrekking van buitenlandse troepen en kernwapens uit Duitsland
— Juurd Eijsvoogel (@JuurdEijsvoogel) 1 mei 2016
14:00 uur:
Exclusief gesprekje met Partijleider Frauke Petry over Europese samenwerking met Geert Wilders. De AfD wil de Europese partij EFDD van Nigel Farage en de EFN van o.a. Wilders en Le Pen in één eurosceptische fractie onderbrengen.
13:00 uur:
Felle discussies over abortus. Omdat het gevoelig ligt wordt er straks met de elektronische stemkastjes gestemd zodat anonimiteit gewaarborgd is.
Het amendement van de Junge Alternative om abortus aan banden te leggen, wordt door het congres weggestemd.
#freiheitwillgelebtwerden#AfD lehnt Änderung des Abtreibungsrechts ab. Danke!
— Demokratie (@_Demokratie) 1 mei 2016
12:00 uur:
De plenaire discussie gaat nu over de reorganisatie van de politie. Job bereidt zich voor op de lunch:
Perslunch #AfDcongres: liever vooringenomen media met volle maag dan hongerige perstijgers #boulette #Kartoffeln pic.twitter.com/LwAARU8R7I
— Job Janssen (@JanssenBerlin) 1 mei 2016
11:36 uur:
Discussie over kijk-en-luistergeld.
Zo maar een paar quotes van insprekers: “We hebben media nodig die onafhankelijk is.” Het is van de zotte dat de mensen die ons voorliegen ook nog goed betaald krijgen van onze belastingcenten.”
Maar ook andere geluiden: “laten we voorzichtig zijn met het afschaffen van publieke media. We hebben gezien wat er in de VS gebeurt.”
11:22 uur:
Frauke Petry wil de islamdiscussie afsluiten en dient daarvoor succesvol een motie in. Petry wil het hebben over het afschaffen van het huidige kijk-en-luistergeld. “We zijn bezig met een beginselprogramma, niet met een verkiezingsprogramma.”
Petry drückt erfolgreich Antrag zur “Orchesterlandschaft” mitten in die Islamdebatte, Kultur soll staatliche Pflichtaufgabe werden. #afdbpt
— Lenz Jacobsen (@jalenz) 1 mei 2016
11:00 uur:
“Islam gehört nicht zu Deutschland”: #AfD beschließt deutlichen Anti-#Islam-Kurs https://t.co/K5TfNlnf4T via @ntvde
— Nora Schareika (@NoraSchareika) 1 mei 2016
Het congres discussieert over de islam.
AfD-inspreker: “alles wordt islamitischer door de massamigratie. Het Internet verbreidt het islamisme. Onze cultuur wordt bedreigd. Ik ben tegen de islamisierung des abendslandes!”, zegt hij fel.
Een voorstel voor een algemeen hoofddoekverbod op scholen wordt door het congres weggestemd. Dat geldt ook voor een motie: de islam is niet verenigbaar met onze grondwet.
Geen grote wijzigingen in het islamhoofdstuk van het beginselprogramma.
10:45 uur:
Deze twee AfD-leden maken zich niet erg druk over de uitgelekte adressenlijst: “ons kennen ze toch al.” De uit Rusland afkomstige man (links) is erg blij met het Oekraïne-referendum in Nederland. Of de partij met Wilders zou moeten samenwerken laten ze liever aan de partijtop over.
10:00 uur:
Het programma voor de rest van de dag wordt besproken. Een aantal leden wil ruim de tijd nemen om het thema islam te bespreken. AfD-inspreker: “Als we het aan het eind van de dag doen ben ik bang dat er onvoldoende tijd voor is, en het gaat juist om de islam!”
Het congres neem een motie aan waarmee het thema islam eerder op de agenda komt zodat er ruim voldoende tijd voor is.
09:45 uur:
De behandeling van het beginselprogramma gaat verder met het hoofdstuk over asiel- en migratiepolitiek. In het concept-programma stelt het partijbestuur een migratiebeleid voor zoals in Canada. Alleen mensen binnenlaten die Duitsland nodig heeft.
Een lid zegt dat Duitsland veel bevolkter is dan Canada en een dergelijk beleid dus niet zou werken. Het volgende lid vindt dat Duitsland ook groot geworden is door buitenlands talent, bijvoorbeeld studenten die het land vooruit helpen. Weer een ander lid vindt dat het binnenhalen van talenten uit het buitenland ‘moderne slavenhandel’ is.
Een migratie-expert en AfD-lid: “Christelijke Chinezen, Filipijnen, Vietnamezen migranten horen bij ons. Het probleem zit bij migranten uit de islamitische culturen. Wij zijn een ‘Hochkulturland.'”
09:20 uur:
Vice-voorzitter Meuthen opent het congres met de mededeling dat de adressenlijst van de congresdeelnemers is uitgelekt. De lijst zou op verschillende ‘links-radicale’ websites terecht zijn gekomen. De AfD doet aangifte bij de politie: “wij zijn de partij van de rechtsstaat!” Meuthen roep iedereen op zich toch vooral op de inhoud te concentreren. Er komt ook een intern onderzoek naar hoe dit heeft kunnen gebeuren.
Er ontstaat grote onrust onder leden. Het voorstel om de start van het congres op te schorten wordt weggestemd.
@JanssenBerlin hier hebben we t over: https://t.co/6ObEGERe1H
— f.ben (@verfben) 1 mei 2016
@JanssenBerlin Bizar…..zes maanden geleden maakten we ons druk,omdat lijsten van vluchtelingenhelpers op rechts online gingen. #armesLand
— Andrea (@Walrathis) 1 mei 2016
Adressenlijst deelnemers #AfDcongres uitgelekt en op ‘radicaal-linkse’ websites terechtgekomen! AfD doet aangifte. Grote onrust onder leden
— Job Janssen (@JanssenBerlin) 1 mei 2016
09:00 uur:
Goed begin van dag 2 #AfDcongres voor de rechts-populisten. Peiling @BILD: AfD nu derde partij van Duitsland: https://t.co/EPWRyE9JYQ
— Job Janssen (@JanssenBerlin) 1 mei 2016
— Job Janssen (@JanssenBerlin) 1 mei 2016
08:00 uur:
8:00 deuren gaan zo open. Klaar voor dag 2 #AfDcongres pic.twitter.com/8CgxDuPQHh
— Job Janssen (@JanssenBerlin) 1 mei 2016
Meer artikelen van Duitslandnieuws in ons dossier over de AfD.
Daarom wordt het partijcongres zo spannend
Hoeveel steun heeft partijleider Petry nog? Hoe rechts wordt het programma? Wil de AfD bij Europese Wilders-partij horen? En richt de partij zich op regeren of op de oppositie?
Niet eerder ging het zo goed met de rechts-populistische Alternative für Deutschland (AfD) sinds de oprichting in 2013. De Griekse schuldencrisis en de enorme vluchtelingenstroom zorgde in 2015 voor een ware aardverschuiving in de Duitse politieke verhoudingen. Voor het eerst in het na-oorlogse Duitsland haalde een uiterst-rechtse partij landelijk tot wel 14% in de peilingen.
In de deelstaatverkiezingen van 13 maart was de AfD de grote winnaar en werden de rechts-populisten in Saksen-Anhalt (25%!) de tweede partij, groter dan de SPD. En met 12,6% en 15,1% in respectievelijk Rijnland-Palts en Baden-Württemberg brak de AfD ook in West-Duitsland door. De weg naar de Bondsdag, die in de herfst van 2017 wordt verkozen, ligt open.
Partijleider Petry onder druk
En toch is het allesbehalve rustig in de partij. Partijleider Frauke Petry staat onder grote druk en een leiderschapscrisis is niet uitgesloten. Ze gaat onhandig met media om en is voor veel partijgenoten een ongeleid projectiel. Binnen de partij zou ze daardoor weinig vrienden over hebben. Hoewel de (her-)verkiezing van de partijleider officieel niet op het programma staat, wordt het op het congres wel duidelijk hoeveel steun Petry nog heeft.
Aan de vooravond van het congres zegt AfD vice-voorzitter Alexander Gauland tegen Bild Online dat het AfD-lijsttrekkerschap voor bondsdagverkiezingen nog volledig open ligt, niet bepaald een vertrouwensvotum voor de huidige leider.
De AfD stelt dit weekeinde het beginselprogramma vast. Op het congres moet de partij kleur bekennen op een aantal belangrijke dossiers. We gaan zien hoeveel de rechts-populisten, die er veel nieuwe leden bij hebben gekregen, naar rechts zijn opgeschoven. Door berichten dat de rechter AfD-vleugel het beginselprogramma op veel punten gaat amenderen, voelde Petry zich woensdag genoodzaakt om de partij te waarschuwen: “bij verdere verrechtsing treed ik af.”
Richtingenstrijd
Over de sociaal-economische koers is intern een felle strijd tussen de economisch-liberale en de sociaal-conservatieve vleugel uitgebarsten over de vraag: is de AfD de partij van de middenstand en de kleine overheid óf de partij voor ‘de kleine man’ en behoud van de verzorgingsstaat?
Een tweede inhoudelijk strijdpunt gaat over het anti-islam karakter van de AfD: wordt de islam hét kernthema of is de AfD een brede burgerlijk-conservatieve beweging. En hoort de islam überhaupt thuis in Duitsland of niet?
Een derde richtingenstrijd dient zich aan over bij welke Europese partij de AfD zich aansluit. Amper een maand geleden moest de AfD de Europese conservatieve partij verlaten. Er is een groep in de partij die zich bij Europa van Vrijheid en Directe Democratie (EVDD) UKIP-leider Nigel Farage wil aansluiten. Een andere groep voelt zich echter meer thuis bij het Europa van Naties en Vrijheid (ENV) waar Wilders deel van uitmaakt.
Tot slot is er onenigheid over de vraag of de AfD regeringsverantwoordelijkheid moet nemen of juist een oppositiebeweging moet blijven. Met name de uiterst-rechtse Oost-Duitse vleugel wil een anti-establishment beweging blijven.