Natuurlijk, begrijp mij niet verkeerd, de aanslagen door ISIS zijn echt verschrikkelijk en de angst voor ‘de islam’ is te begrijpen. Maar we moeten wel het hoofd koel houden. Net zo min als de Ku Klux Klan een ‘ware uiting’ van het christendom is, is ISIS een ‘ware uiting’ van de islam. En ik vermoed zomaar dat het misdadige ISIS eenzelfde lot zal ondergaan als eerdere terreurbewegingen zoals bijvoorbeeld Rote Armee Fraktion, ETA of IRA. Op den duur zullen ook zij nog marginaler worden dan ze al zijn en uiteindelijk vrijwel verdwijnen. Buitengewoon verdrietig en zeer spijtig voor de vele doden die voor niets zijn gevallen.
Verkeerde oplossingen
Zoals ik het observeer, ligt een van de grootste oorzaken in het feit dat we niet uit een bepaalde spiraal geraken. De spiraal waarin rijken rijker worden en armen armer. Dat fenomeen bestaat al decennia, maar de laatste 25 jaar – zeker in Duitsland – zijn de tegenstellingen snel extremer geworden. En dat zet zich voort. Daarbij verdwijnt niet alleen de o zo belangrijke middenstand (ook in de Duitsland nog altijd de motor van de economie), maar bovenal nog veel erger: ook de middenklasse in de samenleving is in een rap tempo aan het afnemen.
Volgens mij is dàt de oorzaak van vele tendensen die wij met z’n allen al jaren waarnemen, maar die wij onvoldoende herkennen en waarvoor wij verkeerde oplossingen aandragen. Door de gebeurtenissen van de waan van de dag, verliezen wij het overzicht en worden wij met z’n allen afgeleid.
Polarisatie neemt toe
Een goede vriendin zegt mij al zolang als ik haar ken: “wat er nu in de Verenigde Staten gebeurt, gebeurt bij ons over 15 jaar”. En ik kan haar niet helemaal ongelijk geven: alleen al het explosief stijgend aantal gevallen van obesitas hier in Noord-West Europa doen die uitspraak bevestigend lijken. Prettig vooruitzicht, maar niet heus.
Armeren zijn vaker en langer ziek en sterven eerder dan rijken. Of kijk naar het ‘tweepartijensysteem’ in de politiek aldaar. Lekker debatteren zo! De polarisatie neemt toe. Op alle fronten. Ook bij ons. Het middenklassekraakbeen tussen de gewrichten is aan het verdwijnen. Hoe komt dat toch?
Gekwalificeerd voor wat nodig is
Ik heb het idee dat het begint bij onderwijs en de eisen die gesteld worden aan nieuwe betreders op de arbeidsmarkt. Zolang het aanbod van afgestudeerde studenten aan de universiteiten hoog is, kun je als werkgever voor een middelmatige baan een te hoog gekwalificeerde kandidaat vinden.
Tegelijkertijd kun je voor de mindere banen gewoon een goedkope kracht uit het Oostblok of een ander lagelonenland inhuren. Waarmee voor tenminste een deel van de lager opgeleiden uitzicht op een baan ontbreekt. De categorie afgestudeerden en schoolverlaters daartussenin, verdwijnt eenvoudig. En omdat er in dat segment niet meer voldoende onderwijs-vraag is, krimpt ook het aanbod.
Te dure hamburger
Weekblad Der Spiegel publiceerde onlangs een artikel waaruit bleek dat geen ander geïndustrialiseerd land dan Duitsland, zó weinig kansen aan armen biedt om in een hogere inkomensklasse te komen. In sommige steden in Duitsland, maar vast ook in Nederland, kost een luxe broodje hamburger doodleuk 17,50 euro. Tegelijk kost bij de discounter een kilo kipfilet 5,50 euro. Niet bepaald een gezonde ontwikkeling, dunkt me. Het wordt steeds extremer. Hoe gaan we die spiraal doorbreken?
Zesjescultuur
We moeten weer ‘normaal’ gaan doen en proportioneel betalen voor arbeid. Tegelijk mogen de kosten voor alle ‘Papierkram’ wel omlaag, aangemoedigd door het juiste onderwijs gericht op ‘het midden’. Dan krijgen wij met elkaar een betere balans in onze samenleving en economie. Deze zullen beter gaan functioneren en de democratie versterken. Misschien moeten we streven naar een ‘zesjescultuur’ voor de komende 15 jaar.
Maar wellicht ben ik wel te naïef. Laat dat dan alstublieft even de redactie van Duitslandnieuws weten, misschien kan ik nog wat leren.
Vrolijk Pasen!
