Kaaskoppen is de wekelijkse rubriek van Duitslandnieuws waarin ondernemende Nederlanders en Duitsers hun ervaringen delen uit het dagelijks leven. We vragen hoe zij hun weg vinden over de grens.
Deze week Kees de Vries (60) uit Deetz, Saksen-Anhalt waar hij samen met zijn familie sinds 1992 woont en inmiddels 1.300 stuks rundvee op 1.300 hectare bezit. Hij is de eerste Nederlander die lid van de Bondsdag is geworden. Daarvoor had hij wel een Duits paspoort nodig. Sinds twee jaar is hij voor de CDU woordvoerder op de landbouwthema’s melkmarkt, bio-energie en plantenveredeling, waaronder gentechnologie valt.
Sinds september 2013 bent u het eerste Bondsdaglid van Nederlandse komaf, hoe bevalt Berlijn?
Steeds beter. Het was in het begin erg aanpoten. Normaal mag je als beginneling in de luwte eerst een beetje wennen. Maar omdat ik als eerste ‘Nederlander’ de Bondsdag haalde, kreeg ik veel media-aandacht. Er was zelfs een reportage over mij in het veelbekeken Tagesthemen. Dus gingen mensen mij opzoeken op internet en lazen daar over mijn boerderij. Dan ben je voor iedereen meteen de boerenexpert.
Maar u bent boer, dan bent u toch ook expert?
Over de melkmarkt weet ik als rundveehouder natuurlijk veel, maar over bijvoorbeeld biogas moest ik mijn zwager raadplegen. Hij regelt dat bij ons op de boerderij en wist er dus wat meer van. Ook over gentechnologie moest ik me echt laten bijpraten. De dossiers waarop ik woordvoerder ben ken ik steeds beter. Al zal ik nooit de illusie hebben dat je alle details kunt beheersen, hoe goed je je ook laat informeren door deskundigen en hoeveel je ook leest.
Hoe kunt u dan weloverwogen uw standpunt bepalen?
Reken maar dat er weinig mensen zijn die meer over deze onderwerpen weten dan ik. Ik weet veel, leer elke dag bij. Maar ik zal nooit kunnen beweren dat ik het complete overzicht heb. Dat is niet realistisch, want dat heeft niemand.
U bent nu over de helft van de eerste termijn, wat heeft u kunnen bereiken?
Studenten in Duitsland vieren halverwege hun studie het ‘Bergfest‘. De top van de berg is bedwongen, dan mag de vlag uit. Ook ik heb wel reden voor een feestje. Het is niet zo dat er wetten zijn gemaakt die mijn naam dragen, maar ik heb wel op belangrijke momenten in de landbouwcommissie onze partij en dus de Bondsdag kunnen bijsturen. Politiek is een enorm log schip, zeker in Duitsland. Maar er zijn koerscorrecties mogelijk. En dat bijsturen lukt steeds beter.
Zoals toen u als een van de zes CDU’ers tegen de nieuwe wet voor duurzame energie stemde?
Ik wilde daar een signaal afgeven dat we met dit mechanisme de markt verstoren. We betalen veel te veel voor windenergie, daar komen problemen van. Nu stijgt de energieprijs even niet, en zeggen veel ja-stemmers van toen dat ik dus ongelijk had. Maar die prijs blijft dit jaar gelijk omdat we een potje leeg snoepen. Volgend jaar is dat geld op en moeten we weer meer voor de energierekening betalen. Denk er dan goed om dat ik daar een paar woorden over zal zeggen in de Bondsdag.
Kan je wel tegenstemmen? Op het partijcongres stemden bijna alle criticasters van Merkel uiteindelijk braaf mee.
Als je tegen wilt stemmen in de Bondsdag moet je dat vooraf altijd schriftelijk bij fractievoorzitter Volker Kauder melden, zodat hij je nog kan proberen te overreden. Ik hoefde niet op het matje te komen. Een collegaatje van mij wel en stemde uiteindelijk mee. Ze kwam huilend naast me zitten, en zei dat ze eigenlijk had willen tegenstemmen. Zij kon kennelijk die druk van de partijtop niet aan.
Waarom hoefde u niet op het matje te komen?
Ik denk dat meneer Kauder gezien heeft wie Kees de Vries is. Hij zal hebben gedacht, daar ga ik geen energie in steken. Die is toch niet te overtuigen. Ik ben niet alleen maar tegen, ik vertel ook waarom ik dat ben. En dan ben ik vrij onverzettelijk.
Wordt er dan helemaal niet aan uw jasje getrokken?
Natuurlijk proberen mensen je wel van hun mening te overtuigen, dat hoort er bij. Ik weet een ding zeker, ik ben alleen aan mijn eigen geweten geweten verplicht om de juiste keuze te maken. Ik informeer me ze goed mogelijk, tref dan een beslissing onafhankelijk van wat anderen zeggen. Vervolgens stem ik naar eer en geweten. En als dat niet goed is, als de kiezers in mijn kiesdistrict dat niet waarderen, dan word ik straks niet herkozen. Zo simpel is dat. Dat is het correctieve aan dit systeem.
U stemde afgelopen zomer wel keurig mee voor een extra hulppakket aan de Grieken. Zelden was de CDU intern zo verdeeld. Werd er zoveel druk op u uitgeoefend?
Ik heb toen geen extra druk gevoeld en uit overtuiging voor dat pakket gestemd. Ik wil niet dat de EU uit elkaar valt. Als we ze nu niet hadden geholpen, dan hadden we dat later alsnog moeten doen. Dus dat geld ben je toch kwijt. Mooi is het allemaal niet, maar dit probleem kunnen we beter oplossen door de Grieken binnenboord te houden. Het zal nooit een Nederland of Duitsland worden, maar ze beginnen nu te beseffen dat ze zelf in actie moeten komen. Het gaat beter.
Dan de vluchtelingen. Chaos aan de grens en bij azc’s. Er is veel kritiek op de koers van Merkel. Gaat het Duitsland wel lukken?
Ja, natuurlijk ‘schaffen wir es‘, zoals de beroemde zinsnede van Angela Merkel luidt. Dat staat buiten kijf. Waarom zouden we het niet redden? Duitsland heeft na de oorlog 17 miljoen vluchtelingen opgenomen. We hebben vervolgens nog 4 miljoen gastarbeiders laten komen, de hereniging van Duitsland is gelukt en dan zouden we de vluchtelingencrisis niet aan kunnen? Kom nou.
Nou, de integratie van de gastarbeiders is niet bepaald vlekkeloos verlopen. Er zijn nog steeds parallelle samenlevingen.
Dat komt omdat we hebben gewacht tot zij zich integreren. Nou, dat doen ze kennelijk niet, ze blijven onder elkaar. Die kans gaan we deze vluchtelingen niet geven. We gaan ze aanpakken, we gaan ze dwingen te integreren. Dat zal niet makkelijk zijn en er zullen heus nog problemen ontstaan. Maar daar kunnen we echt wel iets aan doen. Duitsland en Europa zijn zo ontiegelijk rijk. Man, waar hebben we het over. Dit gaat lukken, we hebben die mensen ook nodig.
Waarom?
Duitsland vergrijst. We hebben tot 2050 jaarlijks een half miljoen mensen nodig om dat tekort op te vangen en de huidige welvaart in stand te houden. Wat praat je dan over die paar miljoen vluchtelingen?
Die veranderen niet zomaar in model-Duitsers.
Nee, en daarom moeten we ook veel energie steken in die integratie. Niet afwachten, maar zelf het initiatief nemen. Dan moeten we een heel eind komen.
Duitslandnieuws was voor een speciale bijlage over Berlijn van Elsevier 24 uur op pad met De Vries. De uitgave ‘Ons Berlijn’ met daarin deze reportage verschijnt in het voorjaar van 2016.
