
Kaaskoppen is de wekelijkse rubriek van Duitslandnieuws waarin ondernemende Nederlanders en Duitsers hun ervaringen over de handelsrelatie delen. We vragen hoe zij hun weg vinden over de grens.
Deze week Jasper Springeling. Hij opent samen met een Duitse zakenpartner de koffiebar Fenster Coffee in de Berlijnse wijk Kreuzberg.
Een hippe wijk, toplocatie. Hoe kom je hieraan?
Via mijn zakenpartner. We kennen elkaar via mijn werk als koffiebrander. Ik leverde hem zijn bonen. Nadat ik daar mee stopte, ging ik twee Nederlanders adviseren die in München een zaakje gingen opzetten. Eenmaal terug in Berlijn kreeg ik een telefoontje van mijn huidige zakenpartner. Ik had er eerst niet veel zin in, totdat ik de plek zag. Die heeft veel potentie. Er is een mix van de locals, mensen die er naar hun werk gaan en zeker in de zomer komen er ook aardig wat toeristen op de plek af. Het is een uitgaansgebied en er is van alles te doen.
Waarom in Berlijn?
Ik woon hier al vijf jaar. Berlijn heeft een grootstedelijk karakter, maar is veel relaxter dan bijvoorbeeld Londen of Parijs. Daarbij is het betaalbaar en de kwaliteit van leven goed. Er gebeurt veel op het gebied van kunst en cultuur. Ja, Berlijn gaat hard. En er zijn de afgelopen twee jaar ook veel koffietentjes bij gekomen.
Inderdaad, hoe kan je je dan nog onderscheiden?
Ik ga zogeheten ‘specialty coffee’ verkopen. Dat gaat heel veel om de kwaliteit en het streven ernaar. Negen van de tien koffies die je overal krijgt, zijn helemaal donker gebrand. Dat proeft dan ook verbrand en bitter. Koffie is eigenlijk een vrucht, maar daar associeren we het niet meer mee. Er zijn zo veel verfijnde smaken. Wijn proeft door een andere druif anders en dat hoort bij koffie ook zo te zijn. De koffie die je bij mij krijgt is dus nog steeds vol van smaak, maar niet donker en bitter. De smaakbeleving gaat eerder richting vruchten en bloemen dan asbakken en tabak.
Hoe ga je er voor zorgen dat je die kwaliteit vasthoudt?
Ik ken de importeurs en branders persoonlijk. De koffie zal bijvoorbeeld uit landen als Ethiopië en El Salvador komen. De branders zitten gewoon in Berlijn dus de lijntjes zijn heel kort. Er loopt op de achtergrond een project voor een eigen branderij. Ook wil ik zelf naar de landen gaan om de boeren op te zoeken.

Kale muren, bij elkaar geraapte meubels. Zo ziet de gemiddelde koffiebar in Berlijn er uit. Waar kies jij voor?
Dat wat je bedoelt is ’trouvez chique’, oftewel gevonden chique. Dat zie je hier in de buurt inderdaad veel, maar wij gaan bewust voor een moderne uitstraling met licht houten meubilair. Monomark, een Rotterdams ontwerpbureau, heeft het ontwerp gedaan. Ongewoon is bijvoorbeeld de opstelling. Er is geen toonbank, dus als klant sta je naast degene die je koffie klaarmaakt en hij kan je er van alles over vertellen.
Houden Duitsers van andere koffie dan Nederlanders?
Dat is lastig, want ik denk dat smaakbeleving iets persoonlijks is. Wat ik wel merkte in München is dat doordat je dichterbij Italië bent, klanten raar opkeken van de espresso. Dat is normaal gesproken een geconcentreerde smaakexplosie van heel donker gebrande bonen. Wij serveerden een espresso met een meer fruitige smaak en daar werden klanten door verrast, overigens niet per se onaangenaam.
Je zakenpartner is Duits, hoe is de samenwerking?
Goed, het is erg handig dat hij Duits is.
Hoezo?
Ondernemen is net wat gecompliceerder dan in Nederland. De dingen waar ik niet uitkom, doet hij. Ik ben blij dat hij kan helpen. Je moet rekening met het Gesundheitsamt, Ordnungsamt en nog wel een paar. Als je zaak eenmaal geopend is, komen ze langs om te meten of je terras toch niet teveel ruimte inneemt of dat je wel een zuiver bedrijf voert. Het gekste wat ik gehoord heb ik de zogeheten Kaffeesteuer. In Duitsland betaal je volgens mij 2,19 euro per kilo belasting op gebrande koffie. Ik hoef het nog niet te betalen omdat ik zelf mijn koffie niet brand. Het bizarre is dat het dan twee keer belast wordt. Eén keer bij het branden en dan ook nog als ze het verkopen door de btw.