Op 3 juni 2012 moest het gebeuren; de blaaskapel was geregeld, een groot buffet was besteld, de uitnodigingen aan 40.000 gasten waren de deur uit, de vliegschema’s lagen klaar en de campagne ‘Welkom op het modernste vliegveld ter wereld’ liep op volle toeren. Alleen het vliegveld zelf was er nog niet klaar voor.
Grote chaos
Achter de schermen bleek het een chaos. Kilometers kabels lagen verkeerd en pasten niet op elkaar. Het nog altijd niet werkende brandveiligheidssysteem dat geen rook kon afzuigen werd tot een monster dat miljarden verslindt. De planner bleek helemaal geen ingenieur te zijn, de technisch directeur was vooral druk met zijn dissertatie en de algemeen directeur met zijn golfhandicap.
ZDF-televisieprogramma Frontal 21 maakte afgelopen jaar deze documentaire over de oorzaken van het algemeen falen.
Nu zijn vooral bikers en skaters blij nu zij zich stiekem kunnen uitleven op de betonnen vlakte, de brede en lege toegangswegen naar het vliegveld. Het spookvliegveld is nog altijd niet open. Der Tagesspiegel stelde een overzicht samen van wat er de afgelopen 1000 dagen eigenlijk gebeurd is.
Al duizend dagen niet open
1 augustus 2012
Vliegveld BER is een slachtveld geworden voor bestuurders. De eerste die de laan uit werd gestuurd was chef planning Manfred Körtgen die het te druk had met promoveren aan de universiteit om zich te bemoeien met problemen rond het vliegveld. Achteraf gezien een kardinale fout, want met hem liep zo ongeveer de enige de deur uit die nog enigszins het overzicht had. Ook architect Meinhard von Gerkan moest het veld ruimen.
Gelukkig werd er snel een nieuwe openingsdatum gepland. Op 17 maart 2013 en vervolgens 27 oktober 2013 zou er alsnog een lintje kunnen worden doorgeknipt. Van de nieuwe planner Horst Amann werd veel verwacht, hij had immers in Frankfurt ook lastige klussen in een hoog tempo geklaard. Maar in plaats van de problemen op te lossen, schertste hij erover alsof hij er zelf nu niet voor verantwoordelijk was. Hij kreeg er geen grip op. Beeldbepalend werden de foto’s waar krachtstroomkabels aan computerkabels waren aangesloten.
6 januari 2013
De planners durven vanaf deze dag geen openingsdatum meer te noemen. Volgens Amann waren de constructiefouten te talrijk om een goede prognose te maken wanneer alles verholpen zou zijn. Het betekent het ontslag voor directeur Rainer Schwarz, die nog wel recht heeft op een managersvergoeding van 1,2 miljoen euro.
11 maart 2013
De nieuwe man die het faalvliegveld moet redden heet Hartmut Mehdorn, oud topman bij Air Berlin en Deutsche Bahn. Hij wil in grote stappen het vliegveld gereed maken. Maar geen één deadline wordt gehaald. Hij laat een strategie ontwikkelen om het miljarden verslindende monster – het brandveiligheidssysteem – aan te pakken. In november 2013 maakt hij bekend dat al 3% van zijn renovatieplannen zijn uitgevoerd.
Ook Hartmut Mehdorn kreeg het niet voor elkaar.
30 juni 2014
De Berlijnse burgemeester Klaus Wowereit is na eerder een stap terug te hebben gedaan weer opgedoken als voorzitter van de raad van toezicht. Hij moet nu geld vinden om de stijgende kosten te beteugelen. Tot mei 2012 werd gedacht dat de bouw 2,5 miljard euro zou kosten. Inmiddels gaat de teller boven de 5 miljard euro. Mehdorn vraagt inmiddels ook geld – 779 miljoen euro – omdat nu al bekend is dat het nog altijd niet geopende vliegveld straks te klein zal zijn. Tegel en Schönefeld verwerkten afgelopen jaar met een diepe zucht 31 miljoen passagiers. BER kan straks ‘slechts’ 21 miljoen reizigers aan. Burgemeester Wowereit kondigt aan op te stappen.
1 augustus 2014
Er blijkt toch iemand goed werk af te leveren op het faalvliegveld. Ingenieur en oud-Siemens-man Jörg Marks volgt technisch directeur Jochen Großmann op, die weg moest wegens het aannemen van steekpenningen. Terwijl Mehdorn becijfert wat er nodig is om Tegel te verhuizen naar de nieuwe plek (1500 vrachtwagenritten en 30.000 tot 50.000 lunchpakketjes), haalt Marks de bezem door het management. Hij schept orde in de chaos en laat teams meter voor meter foute kabels opnieuw aanleggen.
Mehdorn schrijft met potlood als nieuwe openingsdatum ‘halverwege 2017’ op en vertrekt kort daarna omdat hij geen vertrouwen meer voelt bij de raad van toezicht. Jörg Marks wordt genoemd als zijn opvolger.
20 februari 2015
Toch krijgt iemand anders die baan. Karsten Mühlenfeld (voorheen manager bij Rolls Royce-turbines, nu Bombardier) moet de klus klaren waar zijn voorgangers allemaal onderuit gingen. Hij moet duidelijk maken of het vliegveld daadwerkelijk in 2017 open kan. In mei zijn de berekeningen klaar over hoe het brandveiligheidssysteem kan worden hersteld.
Ook raakt het geld op. Er zou nog een miljard euro extra nodig zijn, waarmee de totale kosten op 6,5 miljard euro uitkomen. Hiervoor is nog geen groen licht van Berlijn, Brandenburg, de Duitse regering en Europa die dit samen zouden moeten ophoesten. Het kan maar zo nog eens duizend dagen duren voordat het eerste vliegtuig vanaf het nieuwe vliegveld opstijgt.
Duitslandnieuws over het Berlijnse vliegveld
- Hoeveel het Berlijnse faalvliegveld kost? Deze Duitser houdt het precies bij »
- Soap Berlijns faalvliegveld: planner was helemaal geen ingenieur »
- Burgemeester Wowereit zette Berlijn op de kaart maar kreeg vliegveld niet af »
- 7 Redenen waarom Berlijn het nieuwe vliegveld maar niet af krijgt »
- Krantenartikelen over het Berlijnse faalvliegveld BER »
