
Al decennia verkeren de Duitse scheepsbouwers in een mineurstemming. Daar komt de komende twaalf maanden verandering in. Op de werven is meer werk; volgens de eerste schattingen zijn er 300 extra werknemers nodig.
Vraag naar specialistische schepen
Zo profiteert de Meyer-werf in Papenburg van de groeiende vraag naar cruiseschepen. Bij de scheepsbouwer net over de grens bij Groningen en Drenthe hebben ook veel Nederlanders werk gevonden. Ook luxe jachten voor miljardairs, passagiersboten en specialistische schepen voor bijvoorbeeld oliewinning of de aanleg van windmolenparken op zee zorgen voor meer opdrachten. Zo heeft Meyer genoeg werk voor de komende 5 jaar.
Maar als het gaat om containerschepen en andere vrachtschepen voor de massamarkt spelen de Duitse werven geen rol meer. De laatste opdracht in deze tak werd 6 jaar geleden gegeven, zo blijkt uit een onderzoek van IG Metall Küste en het Instituut voor Werk en Economie uit Bremen.
Bij de Meyer-werf in Papenburg werken ook veel Nederlanders.
In totaal werken in Duitsland bijna 100.000 mensen in de maritieme industrie. Maar meer dan twee derde daarvan werken voor de 400 toeleveranciers. Dat zijn vaak Mittelstand-bedrijven die marktleiders zijn op een bepaald motoronderdeel.
Op de werven werken daarentegen slechts nog 24.000 mensen. Daarvan zijn 15.000 in vaste dienst en werken 9.000 mensen met via tijdelijke contracten of uitzendbureaus, blijkt uit vakbondscijfers van begin september 2014. Zo’n 30% daarvan bouwt schepen voor de marine.
Dat is in vergelijking met vorig jaar een daling van bijna 4%. Maar dit kwam vooral door het faillissement van de P+S Werften in Stralsund, Mecklenburg-Voorpommeren. Verder was de trend in de afgelopen 12 maanden juist positief. Bij 12 scheepswerven werden extra mensen in dienst genomen.
Orderboeken steeds voller
Het orderboek van de scheepswerven biedt hoop. De laatste tijd zijn er duidelijk meer schepen besteld. In de afgelopen twaalf maanden werden er 33 nieuwe contracten afgesloten. Daarvan gaat het grootste deel om cruiseschepen.
Zo had bijvoorbeeld de grootste cruiseschepenwerf ter wereld, Meyer uit Papenburg, vorig jaar nog zicht op 13 maanden werk. Nu is er zeker nog werk voor de komende 64 maanden.
Bedrijven als jachtbouwer Lürssen-Kröger uit Rendsburg (Sleeswijk-Holstein), zijn verzekerd van werk voor de komende 46 maanden, dat is een groei van 12 maanden. Alleen bij Nordic Yards dat speciale schepen bouwt in Wismar en Stralsund gaat het slechter. Maar ook daar is nog werk voor de komende 39 maanden. Ongeveer twee derde van de Duitse werven zijn volgens het onderzoek op dit moment helemaal bezet.
Op de werf in Papenburg ligt er werk voor de komende 64 maanden.
Nog een bewijs dat het goed gaat met de Duitse werven; slechts twee bedrijven moeten op dit moment door te weinig opdrachten hun personeel minder laten werken. Werven met de meeste medewerkers zijn te vinden in Nedersaksen en Sleeswijk-Holstein. Op geruime afstand volgen Hamburg, Mecklenburg-Voorpommeren en Bremen. De gezamenlijke Duitse maritieme industrie draaide vorig jaar een omzet van zo’n 18 miljard euro. Ter vergelijking; de Nederlandse sector draaide vorig jaar een omzet van 6,4 miljard euro.
Vakmensen lastig te vinden
Toch duiken er nieuwe problemen op voor de sector. Het huidige personeelsbestand is met een gemiddelde leeftijd van 45 jaar relatief oud en werven kunnen lastig goed opgeleide ingenieurs en andere technici vinden. Er zijn medewerkers nodig op de afdeling onderzoek en ontwikkeling (R&D). De vrees is dat dit probleem de komende jaren door de vergrijzing alleen nog maar groter wordt.
Duitslandnieuws over scheepvaart
- Helse klus voor nieuwe Nederlandse topman Habben Jansen bij Hapag-Lloyd »
- Rotterdamse haven werkt nauwer samen met deelstaat Rijnland-Palts »
- Werkbezoek met Tennet-topman Mel Kroon: Nederland moet leren van Energiewende »
- Fusie rederijen Hapag-Lloyd en CSAV geen bedreiging voor haven van Rotterdam »
- Rotterdamse haven ziet Duitse concurrent Wilhemshaven zwaar ondermaats presteren »