Met enige jaloezie kijken de Duitse FDP naar het kleine buurland Nederland. Daar regeert met Mark Rutte een liberale minister-president en nota bene de meest prominente oppositiepartij is ook liberaal. VVD’er Rutte komt zijn FDP-vrienden regelmatig een hart onder de riem steken en partijleider Christian Lindner vertelde onlangs aan Duitslandnieuws te willen leren van het succes van D66.
Neerwaartse spiraal
De Duitse liberalen krijgen sinds de mega-verkiezingsnederlaag van vorig jaar klap op klap te verduren. De partij die in de vorige kabinetsperiode nog met Merkel regeerde, verdween uit de Bondsdag en al eerder uit enkele deelstaatparlamenten. Bij de Europese Parlementsverkiezingen afgelopen mei werd de FDP voorbijgestreefd door de één jaar jonge eurokritische partij AfD. Nu dreigt de neerwaartse spiraal zich nog verder door te zetten bij de komende deelstaatverkiezingen in Saksen, Thüringen en Brandenburg in augustus en september.
Tijdens carnaval in februari dit jaar werd de FDP op de hak genomen in een optocht in Mainz.
Om die negatieve trend te doorbreken klinken uit liberale hoek allerlei ideeën. De partijleiding zelf wil zich onder leiding van Lindner à la CDA ‘herbronnen’ en probeert vanuit de luwte aan een comeback te werken. Maar regionale partijleden vrezen dat de FDP die tijd helemaal niet heeft. Voordat de liberalen helemaal ten onder gaan aan het succes van de AfD, moeten ze hun eigen eurokritische geschut in de persoon van Frank Schäffler in stelling brengen, zo klinkt het. Schäffler maakte in 2011 naam door een referendum te eisen over het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM).
Geen eurocritici
Maar de partijtop moet daar weinig van hebben, zo zegt vice-voorzitter Wolfgang Kubicki tegen Handelsblatt. “Bij de laatste verkiezingen hebben maar weinig mensen op Schäffler gestemd.” Volgens hem heeft de FDP sowieso weinig van de AfD te duchten. “AfD spreekt vooral teleurgestelde CDU-kiezers aan, die ontevreden zijn met de profielloze koers van Angela Merkel.”
Vicevoorzitter Wolfgang Kubicki wil eurocritici ver buiten zijn partij houden.
Ook Konstantin Kuhle, voorzitter van de Junge Liberalen zien niets in meer eurokritiek. “Zowel inhoudelijk als tactisch hebben we er niets aan om achter gefrustreerde proteststemmers aan te rennen die de aartsconservatieve eurosceptici van de AfD het het Europarlement hebben geholpen.” In plaats daarvan pleit hij er voor om de harten van teleurgestelde liberalen te herwinnen. “We kunnen ons veel beter richten op eigen thema’s zoals privacy en digitale veiligheid (dataretentie).”
Laatste bolwerk Saksen
In Saksen denkt de regionale partijleider Holger Zastrow dat zijn partij op 31 augustus de weg naar boven weer vindt, zegt hij in Handelsblatt. De deelstaat is voor de liberalen het laatste bolwerk waar ze nog in een coalitie meeregeren. Hij voorziet een uitslag van tegen de 10% en wil vooral geen hulp van de landelijke partijtop. “Laten we dit een Saksense aangelegenheid houden.”
Peilingen wijzen echter uit dat de partij het nog moeilijk kan krijgen met de kiesdrempel van 5%. Nog donkerder zijn de wolken voor de FDP boven de deelstaten Brandenburg en Thüringen. Volgens de peilingen kan de AfD overal behalve in Thüringen voor het eerst zetels halen.
Duitslandnieuws over FDP en AfD
- Samenwerking AfD met Britse premier Cameron is tegen zere been van Merkel »
- Q&A Europese Verkiezingen: Gevestigde partijen kunnen AfD niet meer negeren »
- Doorbraak kleinere partijen in Duitsland via Europese verkiezingen »
- FDP-leider Christian Lindner: We kunnen leren van D66 »
- Alternative für Deutschland wil in Europa samenwerken met ChristenUnie »
