Door de vergrijzingsgolf in Duitsland vallen bij bedrijven gaten op cruciale posities. Een aantal bedrijven probeert op onorthodoxe manieren de vacatures weer in te vullen. Mercedes-fabrikant Daimler neemt gepensioneerde oud-werknemers terug in dienst op flex-contracten. Hun kennis en kunde kunnen niet gemist worden. En inmiddels volgen meer bedrijven het voorbeeld van Daimler.
De Duitse industrie heeft een groep mensen ontdekt die ze lang over het hoofd gezien hebben. Want niet alleen gepensioneerden willen en kunnen meer werken. Hetzelfde geldt voor moeders, mensen met een handicap en autisten. Ook al zijn de wensen en mogelijkheden van deze groepen zeer verschillend. Steeds vaker zijn Duitse bedrijven bereid om daar een mouw aan te passen.
De ict-branche vindt het bijzonder lastig om voldoende vakmensen te vinden. Door de digitalisering groeit de sector bijna exponentieel. Veel bedrijven werven daarom maar naar buitenlands personeel. Ze eisen van de overheid dat migranten makkelijker in Duitsland aan de slag kunnen. En dat terwijl honderdduizenden vakmensen in Duitsland werkloos zijn. Ze passen vaak niet in het plaatje van de personeelschef.
Op zoek naar moeders
Anka Wittenberg is zo’n afgestudeerde voor wie de deur vaak dicht blijft, vertelt ze in Handelsblatt. Ze is moeder van drie kinderen die tijdens haar studie zijn geboren. Voor veel bedrijven was dat de reden om haar na haar afstuderen niet aan te nemen. “Ik werd niet één keer uitgenodigd voor een gesprek.” Inmiddels werkt ze voor voor de Duitse softwaregigant SAP voor wie ze gekwalificeerde talenten zoekt die net als zij geen perfect cv hebben.
Maar SAP trok afgelopen jaar het meeste aandacht toen het bedrijf meedeelde met autisten te willen werken. Het is het eerste grote Duitse bedrijf dat concreet gebruik wil maken van de talenten en vaardigheden van mensen met een autistische stoornis.
Vooroordelen over autisten
Het concern moest ontdekken dat iedere autist anders is. Niet iedereen is hoogbegaafd, niet iedereen ontbeert sociale vaardigheden en niet iedere autist is een geniaal wiskundige. Die clichés kent Matthias Prössl, directeur van de Duitse afdeling van het bedrijf Specialisterne uit Denemarken. Het detacheringsbureau plaatst autisten bij bedrijven.
SAP is één van zijn klanten. “Veel klanten hebben de film ‘Rain Man‘ in hun hoofd wanneer ze aan autisten denken”, vertelt Prössl in Handelsblatt. In die film speelt acteur Dustin Hoffman een autist die zich moeizaam beweegt in de sociale omgeving en gecompliceerde rekensommen eenvoudig kan oplossen. “Dat schrikt mensen af, maar dat komt vooral omdat ze er weinig over weten.”
Waardevolle werknemers
Volgens hem kunnen autisten zeer waardevol zijn voor het bedrijf, ze zoeken net zo lang naar een oplossing tot ze hem hebben, zegt hij. “Vaak hebben ze een beter bevattingsvermogen dan andere mensen, zien ze meer details en volgen logica bij de oplossing van een probleem.”
Op dit moment lukt het veel autisten niet om aan de bak te komen. Vaak gaat het al mis bij het eerste sollicitatiegesprek, als blijkt dat ze empathie missen, sarcasme niet begrijpen of beeldspraak letterlijk nemen. Het geldt niet voor elke autist, maar velen hebben moeite met zichzelf te verkopen.
Serieus bedrijf
Ook ict-bedrijf Auticon werkt met autisten. Ze werven onder mensen met Asperger. Het idee daarvoor komt van oprichter Dirk Müller-Remus; zijn eigen eigen zoon kreeg 7 jaar geleden te horen dat hij autistisch was. “Mijn vrouw en ik vroegen ons toen af of hij ooit aan de bak zou komen.” Slechts 10% van de Duitse autisten heeft werk.
Softwareontwikkelaar Müller-Remus besloot daarop zelf een ict-bedrijf te starten met autisten als medewerkers. Van de 46 man personeel heeft 26 een Asperger-diagnose. Auticon wil geen sociale instelling zijn, maar een ‘gewoon bedrijf’. “Dergelijke instellingen worden minder serieus genomen, terwijl wij dat wel zijn.”
‘Waar zijn de gehandicapten?’
Recyclingbedrijf AfB pakt het op een vergelijkbare manier aan als Auticon, maar werkt met gehandicapten. Ongeveer de helft van de werknemers heeft een lichamelijke of verstandelijke beperking.
Bij het recyclingbedrijf repareren ze bijvoorbeeld hardware-apparaten. Veel bedrijven schrikken er voor terug om iemand met een handicap aan te nemen, zegt Milan Ringwald van AfB. “Speciale hulpmiddelen worden vaak volledig vergoed door de overheid. En als ik mensen een rondleiding geef door ons bedrijf, vragen ze vaak waar nu de gehandicapten werken. Dat we hen al voorbij zijn gelopen hadden ze niet eens in de gaten.”
Duitslandnieuws over de arbeidsmarkt
- Daimler kan geen nieuwe vakmensen vinden en haalt gepensioneerden terug »
- Omstreden Duitse pensioenplannen moeten opnieuw naar de tekentafel »
- Aantal Duitse werklozen daalt onder de 3 miljoen »
- Duitse vakman wordt met uitsterven bedreigd »
- Solliciteren in Duitsland: zoek in het zuiden en mijd moordende concurrentie in het Ruhrgebied »
