Voor de grote partijen wordt verwacht dat de christen-democratische combinatie van Angela Merkel (CDU/CSU) het stevige koppositie zal consolideren. De SPD behoudt het resultaat van de laatste Bondsdagverkiezingen, een flinke groei ten opzichte van dieptepunt 2009. De liberale FDP verliest fors, maar mag door het verdwijnen van de kiesdrempel uitgaan van lijfsbehoud. De Grünen en Linken blijven nagenoeg gelijk. De eurokritische nieuweling AfD verwacht meteen 7% te pakken.
(Klik op de grafiek om te vergelijken met de uitslag van 2009)
Kleintjes mogen hopen op zetels
Bij de vorige verkiezingen in 2009 brachten 26,9 miljoen Duitsers hun stem uit, een opkomst van 43%. Als er toen geen kiesdrempel was geweest, zouden nu 7 extra partijen uit Duitsland in Brussel vertegenwoordigd zijn. De Freie Wähler (soort Leefbaar), de REP (republikeinen), de Tierschutzpartei (partij voor dierenbescherming), de Familienpartei (partij voor het gezin), de Piraten, de Rentnerpartei (voor gepensioneerden) en de ecologisch-democratische ÖPD hadden allemaal minstens een zetel gehaald
Deze partijen maken dit jaar grote kans om daadwerkelijk in Brussel te komen. Het lukt helaas niet om de prognose sluitend te krijgen, omdat de Duitse peilers de kleinste 19 partijen niet laten zien in de resultaten. Ook veel politiek wetenschappers durven zich niet aan een voorspelling te wagen. Vergelijkingen tussen 2009 en 2014 gaan sowieso mank. Omdat Europa is uitgebreid, mag Duitsland geen 99 maar 96 zetels invullen.
In Duitsland zelf krijgen de NPD nauwelijks voet aan de grond, in Europa is er wel kans.
Buiten de bekende partijen en de eerder genoemde ‘kleintjes’ doen ook andere ‘mini’s’ mee. Neem de christelijke partijen als Partei Bibeltreuer Christen, Christliche Mitte, AUF, rechts-extremistische partijen als Volksabstimmung, NPD en pro NRW, communistische of socialistische partijen als de Deutsche Kommunistische Partei, de Bürgerrechtsbewegung Solidarität, Partei für Soziale Gleichheit (trotskisten), Marxistisch-Leninistische Partei Deutschlands, de satirische Die Partei en regionale separatisten als de Bayernpartei.
130.000 stemmen goed voor één zetel
Het wegvallen van de kiesdrempel en het afgenomen aantal zetels betekent sowieso dat de grote partijen zetels moeten inleveren. De kleintjes hopen zoveel mogelijk van de groten af te snoepen. Volgens het Duitse kiesbureau kan 0,5% al voldoende zijn voor een zetel. Dat zijn 130.000 stemmen. Bij deze getallen moeten wel evenveel mensen gaan stemmen als in 2009, toen bracht 43% van de stemgerechtigde Duitsers hun stem uit. Andere kenners beweren overigens dat 1% pas voldoende is voor een plek in Brussel.
Met of zonder kiesdrempel
Het is dus koffiedik kijken welke kleintjes echt kans maken op een zetel. Alleen de eurokritische nieuweling AfD mag vertrouwen op een flink aantal zetels. De rest moet afwachten, al is op basis van de resultaten in 2009 wel een voorzichtige inschatting te maken. Wanneer toen zonder kiesdrempel was gestemd, dan kregen de republikeinen 2 zetels en de partijen voor dieren, voor ouderen, voor gezinnen, de Piraten en de ecologische partij een zetel. Zie onderstaande grafiek voor de verschillen.
(Klik op de grafiek om het verschil met en zonder kiesdrempel te zien)
Voor de kleine partijen die in Duitsland door de kiesdrempel geen kans krijgen, is de weg naar Brussel nu vrij. En wie eenmaal in Europa een plekje heeft gekregen, zal uiteindelijk in eigen land meer invloed kunnen uitoefenen. Zo kunnen extreem-rechts en een coalitie van ongebonden partijen via Brussel doorbreken in Duitsland.
Eerste prognose
Zondag mogen de Duitsers naar de stembus. De eerste prognoses en voorlopige resultaten worden vanaf 18.00 uur bekend gemaakt op de Duitse zenders ARD (Infratest dimap) en ZDF (Forschungsgruppe Wahlen). Wanneer de stemmen in alle EU-lidstaten geteld zijn, mag de Bundeswahlleiter de uitslag bekend maken.
Duitslandnieuws over de Europese Parlementsverkiezingen
- Alternative für Deutschland wil in Europa samenwerken met ChristenUnie »
- Kieskompas moet euro-enthousiaste Duitsers beter informeren over Brussel »
- FDP-leider Christian Lindner: We kunnen leren van D66 »
- Duitsland ziet anti-Europa en extreem-rechts in volle vaart op zich afkomen »
- Duitse liefde voor Europa raakt steeds meer bekoeld, AfD gaat Europa in »
- Linke-topvrouw Sahra Wagenknecht laat een bom barsten: ‘schaf de euro af’ »
- Anti-Europese AfD partij wint met Hans-Olaf Henkel kopstuk uit bestuurlijke elite »
