Er is veel bekokstoofd de afgelopen weken tussen de CDU en de SPD. De nieuwe regering maakt van Duitsland een soort Zuid-Europa, zeggen economen. Een pensioensleeftijd van 63 jaar zoals in Griekenland. Een minimumloon op 60% van het gemiddelde loon. Dat is in Frankrijk nu de reden voor de hoge werkloosheid. Stijgende energieprijzen, in Italië de oorzaak van het feit dat de rem op de industrie zit.
Alternatieve plannen
Leidende economen in Duitsland willen dat deze maatregelen gecorrigeerd worden. Ze stellen een alternatief regeerakkoord voor dat volgens hen meer toekomstgericht is. Meer groei omdat er meer durf is om risico’s te nemen. Het zeker stellen van de pensioenen door het beter aan te passen op de vergrijzing, meer ruimte voor onderzoek ten gunste van het mkb, een hogere financiële stabiliteit door de Europese banken beter door te lichten. De hoop van de economen: het akkoord is slechts een programma, de daadwerkelijke wetten zien er wellicht wat anders uit.
Donkere wolken
Volgens de experts gaat de nieuwe coalitie er onterecht van uit dat het Duitsland wel goed blijft gaan. De Deutsche Bank verwacht komend jaar een groei van de economie van 1,7%. Mooi, zeggen ze, maar zeker niet geruststellend. Er hangen donkere wolken boven het prille succes. De eurocrisis is nog niet voorbij, een Amerikaanse rentewijziging kan de BRIC-landen en daarmee de Duitse export hard treffen, nieuwe onzekerheden op de arbeidsmarkt kunnen het consumentenvertrouwen schaden. Risico’s die de economen voor willen zijn.
Vergrijzing
Michael Hüther, baas instituut Duitse economie (IW) in Keulen
De vergrijzing moet beter aangepakt worden, aldus Hüther.
De zorg voor kinderen moet verbeterd worden, de kinderdagverblijven uitgebreid. Daarmee moeten we zorgen dat de beroepsbevolking op peil blijft. Ook moeten asielzoekers die iets kunnen bijdragen aan de Duitse economie meer welkom zijn.
Axel Börsch-Supan, van het Max-Planckinstituut
Ook Börsch-Supan vindt dat de huidige regering te weinig doet aan de demografische problemen.
De besluiten van Merkel 3 bereiken hun doelen niet, de armoede onder ouderen zal niet dalen. Aan de vergrijzing wordt weinig gedaan. De pensioenleeftijd van 63 jaar en de hogere pensioenen voor moeders zijn dure maatregelen die weinig uitrichten en zelfs een stap terug zijn.
Volgens Börsch-Supan is het probleem dat mensen die toch langer willen werken niet beloond worden, waardoor deze groep van 7% sowieso met 63 jaar met pensioen gaat.
De financiering van al deze plannen is heel slecht gemaakt. Haastwerk. Tegenover de betalingen staan geen inkomsten. Dus het moet uiteindelijk uit belastingen betaald worden. Dit moet dus gecorrigeerd worden.
De sociaal-politicoloog vindt ook dat de keuzes onevenredig uitvallen.
De voordelen komen alleen de oudste generatie ten goede, betaald door de jongere generatie die steeds kleiner wordt.
Energiepolitiek
Thomas Straubhaar van het Hamburgse instituut voor wereldeconomie
Straubhaar is bezorgd over de hoge energieprijzen die sinds 2000 meer dan verdubbeld zijn. Hij vindt dat anders dan wat de nieuwe regering zegt er weinig wordt gedaan aan de hervorming van de Energiewende.
Wat in het regeerakkoord staat, staat bol van een gebrek aan ideeën. Hoe de Energiewende wordt aangepakt is planeconomie, met markt en concurrentie spelen nauwelijks een rol. Wie waar hoeveel en wanneer energie produceert, wordt centraal geregeld. Een echte hervorming van de Energiewende wordt vermeden.
Er wordt helaas bijna niets gedaan om het klimaat te beschermen. Europees wordt de uitstoot van CO2 nauwelijks aangepakt, in Duitsland neemt deze uitstoot alleen maar toe.
Volgens Straubhaar moeten er twee dingen gebeuren.
De Energiewende moet grondiger hervormd worden. Ook duurzame energie moet volgens de marktwerking verlopen. En de Europese emissiehandel moet het primaire instrument zijn om het klimaat te beschermen.
Innovatie
Reinhard Hüttl, voorzitter Duitse academie voor Technische Wetenschappen
Hüttl wil dat de regering de dialoog tussen de sectoren waar innovatie plaatsvindt beter op gang brengt.
De grootste opgave voor deze regering is bruggen slaan tussen het huidige industriële model en de wereld van het internet. Innovatie ontstaat in hele diverse sectoren. Aan de overheid de dialoog tussen die divisies in goede banen te leiden, tussen de elektromobiliteit, Energiewende, bio-economie en industrie 4.0.
