In de loop van deze woensdag zullen de partijleiders Angela Merkel (CDU), Horst Seehofer (CSU) en Sigmar Gabriel (SPD) het akkoord presenteren.
SPD-leden
Het akkoord dat vanochtend gesloten is heeft nog één belangrijk voorbehoud. Eerst moeten 475.000 SPD-leden hun toestemming geven via een stemming per brief. Dit vindt plaats tussen 6 en 12 december. De stemming is geldig als 20% van de leden een brief stuurt, dat zijn 95.000 sociaaldemocraten. Op 14 december wordt dan de uitslag bekend gemaakt.
Als alles volgens plan verloopt, kan Angela Merkel op 17 december in de Bondsdag gekozen worden voor haar derde termijn als bondskanselier. De nieuwe regering kan dan nog dezelfde dag aan het werk. Als er tegen wordt gestemd, dan kan Merkel de gesprekken met Die Grünen nog eens oppakken.
Compromissen
Duitslandnieuws houdt al vijf weken stand bij voor de vorming van een grote coalitie. Een overzicht van de compromissen.
Ministersposten
- De partijen hebben zich officieel nog niet vastgelegd op een exacte invulling van de ministersposten. Ze willen pas namen bekend maken als de SPD-leden gestemd hebben. Wel is al bekend dat de SPD aanspraak maakt op 6 ministersposten, de CDU krijgt er vijf en levert bondskanselier Merkel. De CSU heeft dan drie ministeries.
Belastingverhogingen
- Een belangrijk punt voor de christendemocraten; de belastingen gaan niet omhoog, ondanks de vele miljarden kostende plannen die de partijen nu hebben afgesproken. Vanaf 2015 willen de partijen dat er geen nieuwe schulden worden gemaakt. Volgens persbureau dpa zouden de uitgaven en investeringen van de nieuwe regering rond de 23 miljard euro liggen.
Dubbel paspoort
- Er is een doorbraak gekomen rond het thema dubbel staatsburgerschap, een punt van de SPD. In de toekomst hoeven kinderen die in Duitsland geboren zijn uit ouders met een andere nationaliteit niet meer voor hun 23e te kiezen voor welk paspoort ze kiezen.
Minimumloon
- Er komt een algemeen wettelijk minumumloon van 8,50 euro per uur, een absoluut breekpunt van de SPD. Maar werkgevers en werknemers krijgen een overgangstijd tot 2017 wanneer ze ook nog lonen onder die grens mogen vastleggen. Daarmee haalt de CDU/CSU een belangrijk punt voor het bedrijfsleven binnen.
Pensioenen
- Ook bij de pensioenen is een belangrijk compromis gesloten. Beide partijen krijgen hun zin. De CDU met dat moeders met kinderen die voor 1992 geboren zijn, meer pensioen krijgen, dit gaat al vanaf 1 januari 2014 in. Verder moeten ouderen met een laag inkomen vanaf 2017 een minimumpensioen krijgen van 850 euro per maand. En werknemers met 45 dienstjaren krijgen vanaf hun 63e een kortingvrij pensioen.
Rekeningrijden/tol voor automobilisten
- De Beierse christendemocraten CSU hebben op dit punt grotendeels hun zin gekregen. Zolang het niet in strijd is met EU-regels en Duitse automobilisten niet verder belast worden, komt er een tol voor buitenlandse automobilisten. Terwijl de CSU spreekt van een succes, zien CDU en SPD dit vooral als een conceptakkoord dat nog juridisch moet worden getoetst. Merkel beloofde voor de verkiezingen dat zij geen tol wilde invoeren.
Duurzame energie/Energiewende
- In 2030 moet 55 – 60% van de Duitse stroomvoorziening uit duurzame energie bestaan. Een waarde dat in ligt tussen de standpunten van de partijen. De SPD wilde 75%, CDU had 50-55% ingezet. Er komt geld voor nieuwe windmolenparken, met name op zee. Maar ook zouden nog conventionele krachtcentrales op kolen of gas geopend kunnen worden.
Dataretentie
- De partijen willen telefoon- en internetdata van overheden en commerciële organisaties opslaan. Deze EU-maatregel was onder de vorige regering in de la blijven liggen.
Al eerder gesloten compromissen
Vrouwenquotum
- Vanaf 2016 moet de Raad van Commissarissen bij beursgenoteerde bedrijven voor 30% uit vrouwen bestaan.
Huurmarkt
- Deelstaten mogen – eerst voor de komende 5 jaar – een rem op de verhoging van de huurprijs zetten wanneer een woning nieuwe huurders krijgt. De zogenaamde ‘Mietpreisbremse‘ zou veel betekenen in de grote steden als Berlijn en Hamburg waar de laatste jaren huurprijzen een paar keer over de kop gingen. Waarschijnlijk mogen deelstaten zelf gaan bepalen hoe hoog de maximale stijging – bijvoorbeeld 10% – wordt.
Gelijke behandeling mannen en vrouwen
- Er moet een einde komen aan de ongelijke salarissen voor mannen en vrouwen. Alle partijen willen snel af van deze discriminatie door bedrijven te verplichten een gelijk salaris voor iedereen aan te bieden.
Europolitiek
- Al voor de verkiezingen steunde de SPD de eurokoers van Angela Merkel (CDU). Op de SPD-eis voor belasting op transacties binnen de financiële sector (financial transaction tax, FTT) heeft Merkel al eens positief gereageerd. Er moet wat worden gedaan aan jeugdwerkloosheid.
Arbeidsmarkt
- Alle partijen willen misbruik van uitzendkrachten en flexwerkers uitbannen (‘gelijk loon voor hetzelfde werk’). De SPD wil graag de inspraak van medezeggenschapsraden versterken.
Schaliegas
- De winning van schaliegas gaat vooralsnog niet door. ‘Drinkwater en volksgezondheid hebben absolute voorrang’.
Onderwijs
- De studiefinanciering gaat omhoog
Internet
- Ook op het platteland moet snel internet van minstens 50MB per seconde beschikbaar komen.
Gezondheidspolitiek
- Er komt een eigen bijdrage voor de zorgverzekering, afhankelijk van het inkomen. Ziekenhuizen krijgen meer betaald als ze ook meer kwaliteit leveren.
Foto: Flickr by Bundesregierung
