Gemiddeld genomen spreken Nederlanders en Duitsers goed Engels, blijkt uit de EF English Proficiency Index (EPI), waarvoor 750.000 volwassenen in 60 landen zijn getest. Het gemiddelde Duitse niveau is ‘hoog’, het Nederlandse ‘zeer hoog’.
Centrale rol Engels
Het Duitse niveau is de laatste jaren steeds ligt verbeterd, maar dat is is niet genoeg vindt Johan Skaar, van EF Duitsland. “Als wereldkampioen export en nummer 1 als toeristische bestemming in Europa zijn andere talen voor Duitsers van zeer groot belang”, zegt hij tegen Die Welt. Engels speelt daarbij een centrale rol en binnen Europa loopt Duitsland dan achter. Buurlanden als Nederland, Denemarken, Oostenrijk, Polen en België doen het beter. Skaar vindt dat daar naast persoonlijke inzet ook een rol voor de overheid ligt.
Dat Duitsers hun talen niet zo goed spreken is iets wat de laatste jaren wel sterk veranderd is, vindt Lars Gutheil van de Nederlands – Duitse Handelskamer. “Duitsers exporteren veel en dus moeten ze wel andere talen spreken. Elk exportbedrijf heeft wel iemand in dienst die de andere taal spreekt.”
Duitsers zijn tevreden
Het probleem is volgens Skaar dat veel Duitsers denken dat hun niveau ‘goed genoeg’ is. “De meeste volwassenen zijn tevreden over hun niveau. Die instelling is bijvoorbeeld in Frankrijk ook wijdverbreid.” Het land staat in de EPI op 35, een plek achter China. Het Aziatische land is volgens het onderzoek bezig met een inhaalslag. “De Engelse taal wordt gezien als sleutel voor een goede concurrentiepositie voor het land.” Binnen Europa valt vooral op hoe landen als Polen en Hongarije zich sinds de eerste meting in 2006 verbeterd hebben. Frankrijk en Italië blijven ver achter.
Bij het Duitse midden- en kleinbedrijf kan een gebrekkige taalkennis wel een probleem zijn, zegt Gutheil. “Zeker als er zakenpartners op bezoek komen in Duitsland die de taal niet spreken.” Gutheil vindt een 14e plaats niet slecht. “Maar voor een land dat zo op handel gericht is als Duitsland kan dit resultaat niet tot tevredenheid stemmen.”
EF English Proficiency Index 2013 – Copyright © EF Education First Ltd. All rights reserved
Zorgen over Duits
De Nederlands-Duitse Handelskamer maakt zich aan de andere kant wel zorgen over de beheersing van het Duits door Nederlanders. “In Nederland is er veel te weinig besef van hoe belangrijk Duits is voor het zaken doen. Maar we hebben het hier wel over wel over één van de grootste handelsbetrekkingen op de Europese markt”, aldus Gutheil.
Volgens hem is het het vak Duits te vrijblijvend op Nederlandse scholen. “Op ROC’s is dat nu echt echt een probleem. De generatie van Nederlanders onder de dertig heeft te weinig kennis over de Duitse taal en cultuur. Er is een veel te grote focus op het Engels. Men zegt: ‘waarom leren die Duitsers dan geen Engels?’ Dat is een begrijpelijke uitspraak voor een puber, maar als je straks met Duitsland te maken krijgt en je kunt de onderhandelingen niet goed voeren, is het te laat.”
Sexy kansen
Nederlandse bedrijven en brancheorganisaties als VNO-NCW en FME zetten erg in op op meer aandacht voor Duits onderwijs op scholen. “Het is misschien sexy om Spaans te leren, maar uiteindelijk kan je er niet veel meer mee dan een caipirinha-cocktail bestellen aan het strand. Duits leren is misschien dan wat saaier. Maar als je de mogelijkheden ziet met wat je er later mee kan, dan wordt het ineens een stuk meer sexy.”
Gutheil onderstreept zijn verhaal met cijfers uit een onderzoek dat werd gehouden voor Actiegroep Duits, een initiatief dat het Duitse taalonderwijs meer onder de aandacht wil brengen. “Zo’n 86% van Nederlandse exportbedrijven vindt beheersing van het Duits van groot belang. Ruim 56% van die bedrijven ervaart dat Duitsers kritisch zijn op de taalbeheersing, zo’n 57% geeft aan dat als voertaal ook Engels geaccepteerd wordt, maar bij 36% moet het in het Duits.” “Steeds meer bedrijven sturen hun werknemers naar het Goethe Instituut in Amsterdam om hun Duits bij te spijkeren. Dat is een teken dat er veel behoefte er is”, meent Gutheil.
