De tweede week van de coalitievorming wordt maandag afgetrapt met het heikele thema financiën. Het grootste punt van discussie is of belastingverhogingen noodzakelijk zijn. De unie van CDU/CSU heeft altijd bij hoog en laag volgehouden dat dit niet zal gebeuren. Maar de SPD stelt daar tegenover de vraag; hoe willen jullie dan de andere verkiezingsbeloftes financieren?
Twijfel
Ook de discussie over energiepolitiek dreigt lastig te worden. Zo liet SPD-onderhandelaar Hannelore Kraft donderdag al doorschemeren dat ze twijfelt aan de Energiewende-koers voor de Grote Coalitie. Gelijktijdig beginnen de gesprekken over ministersposten. Om de wensen van beide kampen te kunnen vervullen, wordt er een uitbreiding van het aantal ministeries overwogen.
De huidige minister van Financiën Wolfgang Schäuble (CDU) die samen met de Hamburgse burgemeester Olaf Scholz (SPD) de gespreksgroep over financiën leidt, wil geen nieuwe schulden maken en totaal afzien van belastingverhogingen. De SPD heeft tijdens de verkenningen al duidelijk gemaakt dat de partij af zou willen zien van een hogere belasting voor topinkomens, als CDU/CSU op een andere geld zou kunnen vrijmaken voor investeringen in onderwijs en infrastructuur.
Twistpunten
Europolitiek
- Al voor de verkiezingen steunde de SPD de eurokoers van Angela Merkel (CDU). Op de SPD-eis voor belasting op transacties binnen de financiële sector (financial transaction tax, FTT) heeft Merkel al eens positief gereageerd.
Compromiskans: Goed
Armoede onder ouderen
- CDU/CSU en SPD willen een minimumpensioen van 850 euro voor mensen met een laag inkomen, maar hebben daarvoor hun eigen voorwaarden. Zo willen de christendemocraten een hoger pensioen voor moeders die voor 1992 kinderen kregen.
Compromiskans: Goed
Werkgelegenheid
- Alle partijen willen misbruik van uitzendkrachten en flexwerkers uitbannen (‘gelijk loon voor hetzelfde werk’). De SPD wil graag de inspraak van medezeggenschapsraden versterken.
Compromiskans: Goed
Energiewende
- De wet op duurzame energie (EEG) moet volgens de SPD hervormd worden. Om de gebruiker te ontlasten wil de SPD de energiebelasting verlagen. De unie van CDU/CSU is daar sceptisch over.
Compromiskans: Gecompliceerd
Huurmarkt
- De SPD wil een landelijke limiet invoeren op huurverhogingen van 10% bovenop het prijsniveau per regio. De christendemocraten willen dit alleen in regio’s waar de markt onder druk staat.
Compromiskans: Gecompliceerd
Minimumloon
- De SPD wil een landelijk wettelijk minimumloon van 8,50 euro. CDU/CSU wil dat er afspraken worden gemaakt tussen werkgevers en werknemers die per regio en branche kunnen verschillen.
Compromiskans: Gecompliceerd
Toeslag kinderopvang
- Een toeslag voor kinderen die niet naar een door de staat gefinancierde opvang gaan, is vooral een harde eis van de CSU. De SPD wil de toeslag juist afschaffen en wil het geld steken in uitbreiding van kinderopvang.
Compromiskans: Erg moeilijk
Rekeningrijden/tol voor automobilisten
- CDU en CSU zijn het intern oneens over het door de Zuid-Duitse christendemocraten geeiste ’tol voor buitenlandse mobilisten‘. De CDU zoekt naar een voor iedereen aanvaardbaar compromis, maar ziet niets in een aparte belasting voor buitenlanders omdat dit volgens de partij in strijd is met de Europese wetgeving. SPD is tegen elke vorm van rekeningrijden of een tolvignet voor automobilisten.
Compromiskans: Erg moeilijk
Belastingen
- Bij de SPD was het verhogen van de belasting voor topinkomens van 42 naar 49% een verkiezingsthema. CDU/CSU sluiten die verhoging uit en wil hogere tarieven bij loonsverhogingen (de zogenaamde ‘koude progressie’) stoppen.
Compromiskans: Erg moeilijk
Gezondheidspolitiek
- De christendemocraten willen aan het huidige systeem vasthouden dat bij kostenstijgingen de werkgever beschermt en werknemers belast. De SPD wil een ‘burgerverzekering’ waar iedereen aan meebetaalt.
Compromiskans: Erg moeilijk
Bron: Handelsblatt
Ministerie van Energie
De SPD aast al een tijdje op het ministerie van Financiën, waar de huidige minister Schäuble dan verdreven zou worden. Hiermee zou Duitsland een milder geluid ten opzichte van Grieken kunnen laten klinken. Binnen de SPD-top wordt nu nagedacht om van die post af te zien, maar daar moet dan flink wat tegenover staan. Zo zouden de sociaaldemocraten een nieuw op te richten ministerie van Energie willen hebben, waarmee de Energiewende nieuw leven moet worden ingeblazen.
De gesprekken over energie worden door de huidige minister van Milieu Peter Altmeier (CDU) en Hannelore Kraft (minister-president Noordrijn-Westfalen, SPD) geleid. Kraft stelde zaterdag in de Frankfurter Allgemeine Zeitung dat ze de Energiewende ondersteunt, maar dat het niet ten koste moet gaan van arbeidsplaatsen in de industrie. Op tafel ligt een extra bijdrage voor fossiele krachtcentrales, die vanwege het groeiende aandeel van duurzame energie nauwelijks nog lonen. Milieuorganisaties zijn daar fel op tegen.
