Tweemaal per dag laat de vloed het water in de Elbe een paar meter stijgen, schrijft de Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ). Aan de Elbe speelt zich dan een bijzonder schouwspel af. Aan elkaar geregen als aan een parelketting trekken sleepboten de grootste containerschepen van de wereld naar de haven. Ze maken gebruik van de paar uur per dag dat het mogelijk is. Maar de tijd is kort. Wanneer het waterpeil een paar uur later daalt, kunnen de reuzenschepen nauwelijks nog door de 120 kilometer lange verbinding tussen de uitmonding van de Elbe en de Hamburgse haven.
Schepen blijven steken
Voor de havenbedrijven van Hamburg is dat een groot probleem. En daar letten de ook de aandeelhouders op die in Hamburger Hafen und Logistik (HHLA) geïnvesteerd hebben. Want de klanten van het havenbedrijf, de rederijen, zetten steeds meer grote schepen in die dan 18.000 zeecontainers kunnen vervoeren. Volgeladen zouden ze zelfs bij vloed in het slik blijven steken. En wanneer ze de haven hebben weten te bereiken, moeten de containers onder hoge tijdsdruk af- en opgeladen worden, om wanneer mogelijk met de volgende vloed weer de haven te kunnen verlaten. Op dat moment moet elke beschikbare man aan de kade worden ingezet om de klus te klaren, waarmee de personeelskosten voor het havenbedrijf de pan uit rijzen. Om dat probleem op te lossen is het uitbaggeren en dieper maken van de Elbe noodzakelijk. Maar dat plan staat al jaren in de ijskast.
Dalende koers
HHLA is met afstand de grootste in Hamburg met een marktaandeel van 75 procent. Met de afdeling havenlogistiek is het bedrijf aan de beurs genoteerd. De logistieke problemen zorgen er voor dat de koers flink daalt. Bij de beursgang in 2007 was een aandeel nog 60 euro waard, deze week kostte het zo’n 19 euro. Rond die positie hangt de koers al een tijdje.
Verhuizen naar Rotterdam
Aandeelhouders hebben zorgen dat de zo belangrijke verdieping van de Elbe nog vele jaren verder wordt uitgesteld, omdat het Duitse hooggerechtshof ettelijke bezwaren van milieuorganisaties onderzoekt en dat het proces wellicht wordt doorgevoerd naar het Europese Gerechtshof. In tussentijd kunnen belangrijke rederijen hun geduld verliezen en naar de concurrerende havens van Rotterdam of Antwerpen verhuizen.
Toch positieve signalen
Met deze achtergrond zien analisten nauwelijks nog potentie voor de beurskoers van HHLA, waarvan 70 procent van de aandelen in handen van de stad Hamburg zijn. Toch zijn er voor de Noord-Duitse zeehaven ook positieve signalen. De haven heeft de containeromslag met 7 procent weten te stijgen en daarmee marktaandeel gewonnen op Antwerpen en Rotterdam. Die ontwikkeling zal zich doorzetten, zegt Wolfgang Donie van Nord LB tegen FAZ. De goede verbinding met het achterland en de korte weg naar Polen en Rusland via het Noord-Oostzeekanaal is voor veel rederijen nog altijd een goede reden om in Hamburg te blijven. Ondanks de ondiepe Elbe.
Winstdaling
Daarbij zorgt ook de markt voor windje in de rug. Onderzoeksinstituut IHS verwacht dat het aantal van vervoerde containers komend jaar wereldwijd zal stijgen met 5 procent. Daarvan moet Hamburg ook van gaan profiteren. Toch betaalt de kwantiteitsgroei zich nog niet uit. Op de winstdaling van vorig jaar volgt in 2013 nog meer verlies. Dat ligt onder meer aan de restructureringskosten voor goederentreinen. Ook de hoge arbeidskosten speelt de haven parten.
