Het goede nieuws voor Merkel is, ze krijgt een brede steun van de bevolking. Voor het eerst sinds 1998 komen de christendemocraten weer boven de 40%. Het slechte nieuws, Merkels liberale coalitiepartner werd de zondebok voor al het falen binnen Zwart-Geel. De FDP haalt de kiesdrempel van 5% net niet en werd daarmee door de kiezer uit de Bondsdag de woestijn ingestuurd.
Twee opties
Angela Merkel straalde, haar partijgenoten hielden maar niet op haar toe te roepen toen bleek hoe groot de overwinning voor de CDU was. Op basis van enkele prognoses werd nog even aan de absolute meerderheid gedacht. Dat is nu voorbij en daarmee blijven er voor Merkel twee opties over.
Grote Coalitie
De eerste optie en de door de meeste Duitsers zeer geliefde optie is een ‘Grote Coalitie’ waarmee de twee grootste partijen CDU/CSU met de SPD een coalitie smeden. De Duitsers kunnen het graag willen, maar de beide partijen staan niet bepaald te trappelen om elkaar in de armen te vliegen. Binnen de SPD wordt nog met angst en chagrijn teruggedacht aan de vorige Grote Coalitie in 2005, toen ze na vier jaar met Merkel regeren door de kiezer werden uitgeknepen. De sociaaldemocraten zijn bang voor het scenario van wat de FDP nu meemaakt; een totale nederlaag in 2017.
Hoge eisen SPD
SPD-leider Peer Steinbrück heeft al aangegeven niet als minister in een Grote Coalitie onder Merkel te willen functioneren. Dat deed wel in 2005 en was aardig succesvol en populair. Merkel en Steinbrück werden zelfs een droompaar genoemd. De SPD zal in de onderhandelingen hoge eisen stellen aan de CDU omdat ze weten dat de christendemocraten maar weinig mogelijkheden hebben. De onderhandelingen zullen dus hard en niet zo soepel zijn. Merkel zette alvast de toon tijdens de ‘Elefantenrunde’ – het eerste tv-debat tussen de partijleiders op de verkiezingsavond – door Steinbrück te laten weten dat de slechte uitslag van de SPD niet haar schuld was. Kortom, de SPD moest niet zeuren.
Veel water bij de wijn
Alleen daarom al zal Angela Merkel ook met de andere optie – Die Grünen – willen praten. Onder Jürgen Trittin en Katrin Göring-Eckardt verloren de groenen weliswaar. En hoewel het verlies maar 2,5% was, voelt de nederlaag veel groter omdat Die Grünen lange tijd op een hele grote winst stond. Na de 10% in 2009 zouden ze dit jaar wel over 20% kunnen komen. Het werd slechts 8% en een beetje. De bijna onderdanige felicitaties van Jürgen Trittin tijdens de Elefantenrunde aan Merkel, zouden er op kunnen duiden dat hij een gesprek met Merkel wel ziet zitten. Toch moet voor een coalitie met Die Grünen ook veel gebeuren. Merkel zal veel water bij de wijn moeten doen op het gebied van milieu en sociale politiek om Trittin over de streep te krijgen.
Groot mandaat voor Merkel nadelig
De lastige coalitievorming in het vooruitzicht toont dat de grote winst van Merkel misschien wel een nadeel voor haar is. Omdat zowel de SPD en Die Grünen niet zomaar met Merkel in zee gaan, moet Merkel haar huidige beleid flink bijsturen in een sociale richting. Het stevige mandaat van de kiezer wordt daarmee dus niet beloond. De Frankfurter Allegemeine Zeitung vreest al voor nieuwe verkiezingen als Merkel geen partner vindt. Met die angst in het achterhoofd wordt een Grote Coalitie zomaar weer mogelijk.
De voorlopige uitslag (klik voor een groot formaat)
Bron: PHOENIX
De voorlopige zetelverdeling (klik voor een groter formaat)
Totaal aantal zetels: 630
Absolute meerderheid: 316
CDU/CSU: 311
SPD: 192
Linke: 64
Grüne: 63
Bron: PHOENIX
